Rok 2022 pod względem zmian podatkowych możemy podzielić na dwie części. Po pierwsze wprowadzenie reformy…
Zmiany w urlopach rodzicielskich 2023. Co warto wiedzieć na ten temat? Powrót
2023-09-25
Zmiany w urlopach rodzicielskich w 2023 rok są kolejnym etapem modyfikacji przepisów dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstw. Tym razem zmiany objęły przede wszystkim przepisy z obszaru prawa pracy. Wśród regulacji, jakie weszły w życie, znajdują się m.in. nowe zasady w urlopach rodzicielskich.
Co warto wiedzieć na ten temat? Czy nowe rozwiązania są korzystne dla pracujących rodziców, czy może jest wręcz przeciwnie?
Zostań z nami, a odpowiemy na te pytania.
Zmiany w urlopach rodzicielskich a Kodeks pracy w 2023 r.
Ostatnie lata to czas, w którym ustawodawca wprowadził liczne zmiany w przepisach dotyczących m.in. przedsiębiorców. Podczas, gdy 2022 rok to przede wszystkim znany już wszystkim Polski Ład. W roku 2023 sytuacja wygląda inaczej, ponieważ nowe zmiany dotyczą przede wszystkim prawa pracy.
Począwszy od 26 kwietnia, przedsiębiorcy muszą stosować nowe zasady dotyczące urlopu rodzicielskiego. Ten bowiem jest – w porównaniu z poprzednimi latami – dłuższy aż o dziewięć tygodni. Jednak z pewnymi zastrzeżeniami, co wyjaśnimy Ci w dalszej części tekstu.
Nowy, wyższy wymiar urlopu rodzicielskiego w 2023 roku wynosi zatem:
- 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka. Dotychczas pracujący rodzic mógł liczyć na 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego,
- 43 tygodnie – w sytuacji, gdy doszło do urodzenia więcej niż jednego dziecka w jednym porodzie. Zgodnie z wcześniej obowiązującymi zasadami pracującemu rodzicowi przysługiwały w takiej sytuacji 34 tygodnie.
Dodatkowe 9 tygodni może wykorzystać tylko drugi z rodziców. Co ważne, nie ma on prawa, aby zrzec się przysługujących mu 9 tygodni na drugiego rodzica.
Jeszcze większy wymiar urlopu przysługuje w sytuacji, gdy dziecko ma tzw. zaświadczenie „Za życiem”. W takiej sytuacji pracujący rodzice zyskują prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze wynoszącym:
- 65 tygodni – w przypadku narodzin jednego dziecka,
- 67 tygodni – jeśli w trakcie jednego porodu doszło do narodzin więcej niż jednego dziecka.
Warto wiedzieć – czym jest zaświadczenie „Za życiem”?
Zaświadczenie „Za życiem” przysługuje rodzicom, w przypadku których doszło do nieszczęśliwego zdarzenia. Oznacza to, iż przyszło na świat dziecko:
- ciężko chore,
- cierpiące na ciężkie i nieodwracalne upośledzenie umysłowe,
- borykające się z nieuleczalną chorobą, która zagraża jego życiu.
W każdym z powyższych przypadków rodzice mogą liczyć na wsparcie, jakim jest dodatkowy, dłuższy urlop rodzicielski.
Oprócz tego na pomoc w ramach programu „Za życiem” rodzice mogą liczyć również w sytuacji, gdy dziecko umarło w trakcie porodu (poronienie). A także bezpośrednio po porodzie wskutek wad wrodzonych. W takiej sytuacji jednak przysługuje głównie wsparcie medyczne itp. Co zrozumiałe, urlop rodzicielski w takiej sytuacji nie przysługuje.
Kwestie z tym związane reguluje Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”. Stąd właśnie pochodzi nazwa tego zaświadczenia.
Zmiany w urlopach rodzicielskich w 2023 – co jeszcze warto wiedzieć na ten temat?
Zmiany, jaki wprowadził ustawodawca w 2023 roku, to nie tylko wydłużony wymiar urlopu rodzicielskiego, ale także nowe zasady jego udzielania. Jeśli chodzi o najważniejsze nowe zasady, to stanowią one, iż urlop rodzicielski może być udzielony najpóźniej do końca tego roku kalendarzowego, w którym dziecko skończyło szósty rok życia.
Warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię dotyczącą urlopu rodzicielskiego. Chodzi mianowicie sposób, w jaki możemy z niego korzystać. Jak zapewne zdążyłeś/aś zauważyć, wymiar urlopu rodzicielskiego jest dość długi. Nawet w podstawowym wymiarze wynosi on obecnie niemal jeden rok. Tymczasem, rodzice mają różne potrzeby – także zawodowe. W związku z czym, jeżleli wykorzystają jednorazowo cały przysługujący urlop – to może się to okazać po prostu nieopłacalne.
W takiej sytuacji rodzice – szczególnie Ci pracujący – z pewnością docenią, że mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego nawet w pięciu częściach.
Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, by wykorzystać całe przysługujące świadczenie jednorazowo. Jedno jest pewne – kilkadziesiąt tygodni płatnego urlopu to dobre rozwiązanie. To bezcenny czas, by móc zaopiekować się nowo narodzonym lub dorastającym maluchem.
Warto wiedzieć – urlop rodzicielski może być przyznany na wniosek rodzica
Trzeba mieć na uwadze, że urlop rodzicielski jest udzielony wyłącznie na wniosek pracującego rodzica.
Wiosek w tej sprawie powinno sie złożyć w postaci dokumentu (np. papierowego; oprócz tego dopuszcza się również wersję elektroniczną). Ponadto w terminie najpóźniej 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z przysługującego urlopu.
Który rodzic może skorzystać z urlopu rodzicielskiego?
Naturalne mogłoby się wydawać, że z urlopu rodzicielskiego korzysta głównie matka. Zapewne tak jest, choć GUS nie publikuje oficjalnych informacji na ten temat.
Czy taki stan rzeczy oznacza jednak, że cały urlop rodzicielski przysługuje wyłącznie jednemu rodzicowi? Nie, wręcz przeciwnie, ponieważ zgodnie z obecnymi przepisami dziewięć tygodni przysługuje „na wyłączność” drugiemu spośród rodziców. Wydaje się, że jest to sprawiedliwe rozwiązanie:
Warto wiedzieć – czy z urlopu rodzicielskiego może korzystać jednocześnie oboje rodziców?
Tak, przepisy prawa pracy na to pozwalają. Podstawa prawna: art. 1821a §6 Kodeksu pracy. Nie musisz jednak otwierać całej ustawy, ponieważ my przedstawiamy Ci ten zapis:
„Z urlopu rodzicielskiego mogą jednocześnie korzystać oboje pracownicy – rodzice dziecka. W takim przypadku łączny wymiar urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać wymiaru, o którym mowa w § 1 albo 2”.
§1 oraz §2, odnoszą się do opisanego już przez nas wymiaru urlopu rodzicielskiego, który może wynosić – w zależności liczby urodzonych dzieci oraz stanu ich zdrowia – 41, 43, 65 lub 67 tygodni.
Krótszy wymiar płatnego urlopu rodzicielskiego obowiązuje w sytuacji, gdy rodzina zastępcza przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 lat. A także dziecka 10 letniego w przypadku odroczonego obowiązku szkolnego. Dotyczy to również przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku do 14 lat w celu przysposobienia go. W takich sytuacjach wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi jedynie 38 tygodni. Natomiast w przypadku zaświadczenia „Za życiem” – 62 tygodnie.
Zmiany w urlopach rodzicielskich to nie wszystko. Podsumowanie
Zmiany w urlopach rodzicielskich, które zostały wprowadzone w 2023 roku, to tylko jedna spośród licznych zmian w przepisach z ostatnich lat. Jak już wiesz, nowych regulacji jest znacznie więcej. Objęły one swoim zakresem podatki, sposób prowadzenia księgowości czy nawet kwestie związane z wystawianiem faktur. Przykładowo, wielkimi krokami nadchodzi KSeF, czyli Krajowy System e-Faktur. Dowiedz się więcej na temat planowanego wprowadzenia KSeF >
Cóż, niezależnie od tego, jaki rodzaj działalności gospodarczej prowadzisz, na pewno potrzebujesz odpowiedniego wsparcia. Rozumie się przez to nie tylko specjalistę od rachunkowości, ale także dobry program księgowy. Program do KPiR SKP® Firma lub SKP® Biuro to jedno z tych rozwiązań, na które zdecydowanie warto zwrócić uwagę.
SKP® Biuro jest prostym w obsłudze oprogramowaniem służącym do prowadzenia księgowości. A jeśli dodamy do tego fakt, że posiada on liczne użyteczne funkcjonalności, które znacznie przyspieszają pracę księgowych. Szukasz rekomendowanego i intuicyjnego programu księgowego? Dowiedz się więcej i skorzystaj z promocji>
Obie wersje programu z powodzeniem można wykorzystywać jako wsparcie przedsiębiorców i księgowych w ich codziennej pracy.
Dzięki temu możesz wykorzystać zaoszczędzony w ten sposób czas do prowadzenia prac. np. w obszarze rozliczeń kadrowo-płacowych … oraz zapoznawaniem się z kolejnymi nowościami w zakresie prawa pracy.
Autor:
Emil Zelma
Specjalista ds. księgowości i controllingu
Publikacja: 25.09.2023 r.
Czy ten artykuł był pomocny?
00
Niniejsze materiały zawierają poglądy autorów i nie stanowią czynności doradztwa księgowego i
podatkowego.
Formsoft spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji
podejmowanych
na postawie informacji zawartych w materiałach publikowanych na naszej stronie.
W tych kwestiach należy zasięgnąć informacji u doradcy podatkowego, w oddziale ZUS,
bądź w Krajowej Informacji Podatkowej.
Powrót 
