Podatek dochodowy PIT – Ulga, progi, skala podatkowa i kwota wolna 2022

Zastanawiasz się ile wyniesie Twoje zobowiązanie podatkowe w roku 2022? Sprawdź to !

Kalkulator podatku dochodowego do wyliczania kwoty wolnej od podatku, ulgi podatkowej i wysokości podatku

Zwolnienia z PIT

Do obowiązującego obecnie zwolnienia przychodów ze stosunku pracy osób, które nie ukończyły jeszcze 26 roku życia, od 2022r. dołączą kolejne zwolnienia:

  • dla podatników wychowujących czwórkę lub większą liczbę dzieci
  • dla osób, które ukończyły 60. roku życia w przypadku kobiet i 65. roku życia w przypadku mężczyzn, a nadal pracują i nie pobierają świadczenia emerytalnego
  • podatnicy powracający do Polski (zmiana rezydencji podatkowej).

Nie zapłacisz więc od przychodów ze stosunku pracy i działalności gospodarczej rozliczanej na zasadach ogólnych podatku dochodowego, jeżeli dochód Twój nie przekroczy kwoty 85528 zł. Pamiętaj też, że jeżeli łączysz zwolnienia, np. dla osób do 26 r. ż. z ulgą w związku z wychowywaniem 4 i kolejnych dzieci, a także ze zwolnieniem związanym z powrotem do Polski – to łączna suma przychodów nie może w roku podatkowym przekroczyć owego limitu, czyli kwoty 85 528 zł. Pamiętać jednak należy, że zwolnienie dla osób do 26 rż. nie dotyczy przychodów z działalności, ale za to od lipca 2022r. do dotychczasowego katalogu przychodów zwolnionych dodano także zasiłki macierzyńskie.

Aby zwolnienie to miało zastosowanie także w trakcie roku, czyli by Twój pracodawca nie naliczał ci zaliczki na podatek, musisz mu złożyć w tej sprawie stosowne oświadczenie. Płatnik stosuje więc owe zwolnienie najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, nie dłużej niż do upływu terminu wskazanego przez podatnika. Oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia i musi zawierać klauzulę o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Oczywiście nie dotyczy to zwolnienia 26-latków. Tu nadal zwolnienie to jest naliczana automatycznie, a jedynie, gdy nie chcemy z niego skorzystać skłądamy pracodawcy stosowne oświadczenie.

Ulga dla klasy średniej na potrzeby liczenie hipotetycznego podatku
Do lipca 2022r. obowiązywała, tzw. „ulga dla klasy średniej”, która miała choć w części zrekompensować utratę przez podatników odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Dotyczyła ona jednak tylko dwóch kategorii przychodu: do umowy o pracę i działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych. Została ona jednak przepisami Polskiego Ładu 2.0 zlikwidowana i zastąpiona nowa niższą stawką pierwszego progu podatkowego. Jednakże, może się zdarzyć grupa, która na likwidacji ulgi dla klasy średniej straci . W takim przypadku, jeżeli podatek wyliczony wg. poprzedniej skali, byłby niższy od wyliczonego zobowiązania wg nowych zasad, urząd skarbowy wyliczy różnice i zwróci ją takiemu podatnikowi. Ma się to dziać z urzędu, bez żadnego wniosku podatnika.
Urząd naliczać ją będzie od wartości brutto przychodu podatnika i wynosić będzie:

Przychód brutto Wysokość ulgi
68 411,99 zł nie przysługuje
68 412 – 102 558 zł (przychód x 6,68% – 4 566 zł) ÷ 0,17
102 588,01 zł - 133 692 zł (przychód x (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17
133 692,01 zł nie przysługuje

Ulga ta dotyczy całości przychodów z tych dwóch źródeł przychodu i w przy liczeniu tego hipotetycznego podatku przysługiwać będzie tylko jedna ulga z tego tytułu! Może się zdarzyć więc sytuacja, że dwa źródła liczone osobno nie dadzą prawa do zastosowania tej ulgi, ale już sumując je będziesz miał do niej prawo. Przekroczenie kwoty przychodu 133 692 zł choćby o 1 grosz, spowoduje całkowitą utratę prawa do jej odliczenia.

Chcesz wiedzieć ile wyniesie hipotetyczny podatek i które rozliczenia będzie bardziej korzystne dla Ciebie? Wylicz swoje zobowiązanie na naszym kalkulatorze.

Skala podatkowa
W roku 2023 r. mamy nadal dwie stawki podatkowe, które obowiązują w przypadku rozliczenia według zasad ogólnych i nie ważne czy rozliczamy się razem, czy osobno. Jedyną zmienną, która definiuje zmianę stawki na wyższą jest dochód. Kwotą graniczną bowiem, gdzie z podstawowej stawki 12%, będziemy stosować już opodatkowanie 32% podatkiem jest przekroczenie kwoty 120 000 zł.

Podatek dochodowy za cały rok 2023 wyliczymy według poniższego wzoru:

Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi
ponad do
120 000 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3 600zł
120 000 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł

Podstawę opodatkowania stanowi osiągnięty w danym roku dochód, czyli przychód minus koszty uzyskania przychodu, następnie uwzględniamy różne ulgi i odliczenia. Podatek dochodowy można zmniejszyć poprzez odliczenia, takie jak składki na ubezpieczenia społeczne, darowizny, wpłaty na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), składki na rzecz związków zawodowych, ulga na dzieci, ulga rehabilitacyjna, ulga termomodernizacyjna, ulga abolicyjna, a także różne ulgi dla przedsiębiorców. Otrzymaną kwotę zaokrąglamy do pełnych złotych wylicza podatek należny. Jeżeli rozliczamy się indywidualnie bierzemy pod uwagę tylko swój dochód, natomiast w przypadku wspólnego rozliczenia łączymy dochody obojga w jedno, a następnie uzyskaną sumę dzielimy przez dwa. Jeżeli wyliczony w ten sposób dochód mieści się w pierwszym progu podatkowym do wyliczenia zobowiązania podatkowego za rok 2022 zastosujemy stawkę 12%. Jeżeli jest większy wchodzimy w stawkę drugiego progu – 32%. Rozliczając się indywidualnie na tym poprzestaniemy, natomiast przy wspólnym zeznaniu lub w przypadku rozliczenia jako osoby samotnie wychowującej dziecko, odliczony od połowy łącznego dochodu podatek musimy pomnożyć jeszcze przez dwa.

Pamiętajmy też, że Polski Ład zniósł możliwość odliczenia od podatku składki zdrowotnej, dlatego także i w 2023 r. nie pomniejszymy swojego zobowiązania o tę kwotę.

Kwota zmniejszająca podatek i kwota wolna
Od 2022 r. w miejsce progresywnej kwoty wolnej wprowadzana została stała jej wartość niezależna od kwoty dochodu i wynosi ona w skali roku 3 600, co daje miesięczną kwotę wolną w wysokości 300 zł. Kwota wolna od podatku natomiast wynosi obecnie 30 000 zł, czyli do dochodów, które nie przekroczą tej kwoty obowiązuje pełne zwolnienie z PIT.

Uff ‼ Algorytm wyliczenia podatku dochodowego nie jest już tak prosty jak to było do końca roku 2016. Nie policzysz go na szybko w pamięci. Na szczęście masz nasz kalkulator podatkowy i najlepszy program do rozliczeń rocznych

Wysokości podatku zależy od wartości ulgi podatkowej i kwoty wolnej od podatku. Te wyliczenia wykonuje kalkulator podatkowy.

Zwolnienia z PIT

W 2023 r. obowiązują następujące zwolnienia z podatku przychodów ze stosunku pracy osób, umów zleceń, zasiłków macierzyńskich:

  • osób które nie ukończyły jeszcze 26 roku życia,
  • podatników wychowujących czwórkę lub większą liczbę dzieci
  • osób, które ukończyły 60. roku życia w przypadku kobiet i 65. roku życia w przypadku mężczyzn, a nadal pracują i nie pobierają świadczenia emerytalnego
  • podatników powracający do Polski (zmiana rezydencji podatkowej).

Nie zapłacisz więc podatku dochodowego od przychodów ze stosunku pracy i działalności gospodarczej rozliczanej na zasadach ogólnych, jeżeli dochód Twój nie przekroczy kwoty 85528 zł. Pamiętaj też, że jeżeli łączysz zwolnienia, np. dla osób do 26 r. ż. z ulgą w związku z wychowywaniem 4 i kolejnych dzieci, a także ze zwolnieniem związanym z powrotem do Polski – to łączna suma przychodów nie może w roku podatkowym przekroczyć owego limitu, czyli kwoty 85 528 zł. Miej też na uwadze fakt, że tzw. ulga dla młodych, czyli zwolnienie dla osób do 26 rż. nie dotyczy przychodów z działalności.

Co z zaliczkami miesięcznymi ?

Obliczenie przez kalkulator podatkowy kwoty podatku zależnego od kwoty dochodu wolnej od podatku i wysokości ulgi podatkowej

Płatnik w 2023 r. pobierał z wynagrodzeń pracowników zaliczkę na podatek w wysokości 12%. Ulga podatkowa jest tu stała 3 600 zł rocznie, co daje miesięczną ulgę w wysokości 300 zł . Jeżeli więc otrzymujesz wynagrodzenie od kilku płatników, każdy z nich będzie zobowiązany do odliczenia tej ulgi, zatem jeżeli wiesz, że łącznie przychody te przekroczą owy limit złóż pracodawcy oświadczenie o jej niestosowaniu, np. na druku PIT-2, tak by nie być zobowiązanym w rozliczeniu rocznym do dopłaty ewentualnego podatku. Pamiętaj jednak, ze wniosek takowy składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego! Wiedź też od stycznia 2023 r. kwotę zmniejszająca podatek możesz podzielić maksymalnie na 3 płatników w przypadku kilku miejsc zatrudnienia i będzie ona wynosiła:

  • 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (czyli 300 zł) – w przypadku jednej umowy albo
  • 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (czyli 150 zł) – w przypadku dwóch umów, albo
  • 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (czyli 100 zł) – w przypadku trzech umów.

Oświadczenie o zmianie wielkości tego odliczenia składasz do Twojego pracodawcy na wspomnianym już wyżej formularzy PIT-2.

Inne zasady opodatkowania

Przez lata polskie przepisy podatkowe zmieniały się w zakresie stawek podatku dochodowego. Obecnie jak wspomnieliśmy wyżej obowiązują stawki 12% i 32%, jednak w ustawie o PIT można znaleźć także inne stawki, takie jak 19% dla przedsiębiorców opodatkowanych liniowo czy sprzedaży nieruchomości, 20% dla nierezydentów, 10% dla nagród oraz 75% dla dochodów nieujawnionych.

Przychody z najmu prywatnego

Wiedź, że począwszy od roku 2023 r. przychody z najmu prowadzonego prywatnie nie rozliczysz już ich na zasadach ogólnych, czyli według opisanej wyżej skali podatkowej. Podlegać one będą opodatkowaniu wyłącznie ryczałtem, czyli rozliczysz je na formularzu na PIT-28. Jedynie najem majątku firmowego przedsiębiorcy pozostaje bez zmian.

Pamiętaj też, że nie będziesz już mógł amortyzować budynków i lokali mieszkalnych, tym samym odpisy te nie będą już stanowiły kosztów uzyskana przychodów. Dotyczy to zarówno przypadków wykorzystywania ich w ramach działalności gospodarczej dla własnych celów, ale także i najmu.