Jaka jest wysokość składek ZUS w 2023 roku? Powrót

Prowadzenie przedsiębiorstwa pociąga za sobą koszty. Do opłat, które należy wówczas ponosić, należą m.in. składki na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jaka jest wysokość składek ZUS w 2023 roku? To bardzo ważna kwestia, jeśli zwrócimy uwagę na fakt, że w czasie kryzysu przedsiębiorcy starają się na różne sposoby optymalizować koszty działalności gospodarczej.

Wysokość składek ZUS w 2023 roku – ile wynoszą i jakie są dostępne warianty?
Jeśli chodzi o składki ZUS, przedsiębiorcy muszą opłacać kilka rodzajów składek – przedstawiliśmy je w poniższej tabeli:

Zastanówmy się zatem, jakie składki ZUS muszą opłacać przedsiębiorcy? To istotna kwestia, ponieważ poziom miesięcznych obciążeń może znacząco różnić się w przypadku poszczególnych wariantów.

Ważne!
Wysokość składek ZUS jest ściśle określona przez przepisy. Jeśli chodzi o akty prawne, decydujące są w tym przypadku:

• Ustawa z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
• Ustawa z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków.

Generalnie, należy rozróżnić takie rozwiązania jak:

• składki ZUS pełne,
• składki ZUS preferencyjne (tzw. mały ZUS),
• ulga na start.

Czym charakteryzują się te warianty?

Składki ZUS pełne

Takie rozwiązanie dotyczy tych spośród przedsiębiorców, którzy:

• nie mają prawa do preferencyjnego oskładkowania w ramach małego ZUS lub ulgi na start,
• prowadzą działalność gospodarczą i nie są etatowcami otrzymującymi co najmniej minimalne wynagrodzenie ustawowe.

Nie ulega wątpliwościom, że pełne składki ZUS dla przedsiębiorcy to wariant, który jest najmniej korzystny. Skąd to wynika? Powodem jest wysokość składek ZUS, których podstawę stanowi wówczas 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

W 2023 roku mają one następujący poziom:

Źródło: opracowanie własne na podstawie www.zus.pox.pl oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.

Podsumowując, pełne składki społeczne ZUS w 2023 roku wyniosą aż 1418,48 zł miesięcznie. Jest to dość znaczący wzrost, jeśli weźmiemy pod uwagę, że jeszcze w 2022 roku było to „zaledwie” 1211,30 zł na miesiąc. Do tego konieczna jest również składka zdrowotna 2023 liczona jako 9% dochodu.

Składki ZUS preferencyjne

Przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcy mogą opłacać składki ZUS preferencyjne. Cel, dla którego stosuje się takie rozwiązanie, jest bardzo prosty: ułatwienie początkującym przedsiębiorcom rozwoju działalności biznesowej.

Czym oskładkowanie preferencyjne różni się od wariantu pełnego? Różnica dotyczy podstawy ustalania składek na ubezpieczenia społeczne. W ZUS preferencyjnym podstawę stanowi jedynie 30 proc. pensji minimalnej na dany rok – wysokość składek ZUS w 2023 r. znajdziesz poniżej:

Źródło: opracowanie własne na podstawie www.zus.pox.pl oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.

Z powyższego wynika, że preferencyjne składki społeczne ZUS wynoszą łącznie:

• 331,26 zł od stycznia do czerwca 2023 roku,
• 341,72 zł od lipca do grudnia 2023 roku (w związku z planowanym podwyższeniem płacy minimalnej do poziomu 3600 złotych),

co oznacza wzrost o kilkadziesiąt złotych w porównaniu z poprzednim rokiem, kiedy to miesięcznie należało płacić 285,71 zł z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne.

Ulga na start

Jeśli chodzi o wysokość składek ZUS, przedsiębiorcy mogą uniknąć obciążeń z tego tytułu przez 6 miesięcy od rozpoczęcia działalności gospodarczej. W jaki sposób? Rozwiązaniem jest ulga na start, która zakłada, że można uzyskać zwolnienie od składek społecznych przez pierwsze pół roku. Zaoszczędzone w ten sposób środki mogą być – podobnie jak w przypadku ZUS preferencyjnego – pomocne w rozwijaniu działalności biznesowej.

Ulga na start to z jednej strony spore oszczędności, z drugiej zaś brak – przez 6 miesięcy – uprawnień do świadczeń gwarantowanych w ramach składek społecznych. Rozumie się przez to np. urlop macierzyński czy rodzicielski. Oczywiście, problem ten nie istnieje, jeśli przedsiębiorca dysponuje innym tytułem ubezpieczenia.

Składka zdrowotna 2023

Jednym ze skutków wprowadzenia Polskiego Ładu na początku 2022 roku jest zmiana w zakresie składki zdrowotnej. Składka zdrowotna w 2023 jest ustalana na podstawie dochodu – stąd też można czasem spotkać się z opinią, że jest to tak naprawdę dodatkowy podatek, którego stawka co do zasady wynosi 9%.

W przypadku przedsiębiorców, którzy zdecydowali się na podatek dochodowy liniowy, składki społeczne ZUS ustala się w podobny sposób jak w skali podatkowej. Inaczej wygląda sytuacja odnośnie ubezpieczenia zdrowotnego – stawka wynosi wówczas 4,9%, ale nie mniej niż 9% minimalnego wynagrodzenia ustawowego.

Jeszcze inny sposób obliczania stosuje się w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego od przychodów – składka zdrowotna w 2023 r. dla ryczałtowców to wciąż 9%, ale podstawa opodatkowania zmienia się w zależności od poziomu osiąganych przychodów:

Źródło: opracowanie własne na podstawie www.zus.pox.pl oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.

Z powyższego wynika jasno, że przedsiębiorca rozliczający się w ramach ryczałtu musi przygotować się na spore wydatki.

Składki ZUS 2023 pracodawca

Oczywiście, składki ZUS opłaca się nie tylko w ramach prowadzenia biznesu, ale także zatrudniania pracowników. Składki ZUS w 2023 r. pracodawca – podobnie jak miało to miejsce w latach poprzednich – odprowadza na dwóch poziomach, to znaczy:

• potrąca je od pensji brutto pracownika – wynagrodzenie, po odliczeniu składek oraz podatku dochodowego – staje się płacą netto,
• dolicza składki określane czasem jako tzw. brutto-brutto.

Spójrzmy na przykład przedstawiający wynagrodzenie pracownika otrzymującego wynagrodzenie w wysokości 3500 zł brutto – wysokość składek ZUS wygląda wówczas następująco:

• składki potrącane z pensji brutto pracownika:

Źródło: opracowanie własne na podstawie przepisów z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych oraz https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/0083

• składki brutto-brutto, czyli koszty pracodawcy:

Źródło: opracowanie własne na podstawie przepisów z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych oraz https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/0083

Łączna wartość miesięcznych kosztów, jakie co miesiąc musi ponieść na składki ZUS w 2023 r. pracodawca, wynosi 3500 zł + 716,80 zł = 4216,80 zł.

Składki ZUS w 2023 roku – pracodawca i przedsiębiorca. Podsumowanie

Czasem można spotkać się z utyskiwaniami przedsiębiorców, którzy narzekają na wysokość składek ZUS. Jest w takim stwierdzeniu nieco racji. Z drugiej jednak strony opłacanie zobowiązań z tego tytułu daje przedsiębiorcom prawo do licznych świadczeń, w tym np. prawa do płatnego urlopu macierzyńskiego czy zwolnienia chorobowego. Opłacanie składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przez przedsiębiorcę oznacza dla niego zabezpieczenie socjalne, co może okazać się cenne w czasie choroby, ciąży itp.

Oczywiście, informacje, które przedstawiliśmy w naszym tekście, to jedynie podstawowa wiedza. Aby prawidłowo wywiązywać się z obowiązków względem ZUS, należy pamiętać o wielu istotnych dekadach. Oprócz tego konieczne jest prawidłowe wykonywanie obliczeń od strony rachunkowej. Niestety, liczne zmiany w ustawodawstwie nie poprawiają sytuacji.

Na szczęście, istnieją sposoby na uporanie się z tym wyzwaniem – jednym z nich jest dedykowane, księgowe oprogramowanie dla firm SKP^® Firma.

Autor: Emil Zelma
Specjalista ds. księgowości i controllingu
Publikacja: 14.03.2023 r.

Powrót