Pakiet mobilności obowiązujący od lutego 2022 r.

Uwaga ! W roku 2024 kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej, wynosi 7824,00 zł.

W wersji SKP 23.1.1.0 dostosowano program do zmian wynikających z ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym – wprowadzono jednolitą dla krajów unii europejskiej stawkę:

• 60 EUR jako stawkę „wirtualnej” diety dziennej pomniejszającej podstawę oskładkowania, dotychczas indywidualnej w zależności od wybranego państwa oddelegowania;
• 20 EUR diety dziennej pomniejszającej podstawę opodatkowania. Do tej pory podstawa opodatkowania była pomniejszana o 30% kwoty wprowadzonych danemu pracownikowi diet, po zmianie będzie to 1/3 wartości diety.

W celu rozliczenia wirtualnych diet kierowców wg przepisów obowiązujących od 18 sierpnia 2023 roku należy oznaczyć pracownika w Danych Osobowych – Etat jako „Kierowcę” (po zaznaczeniu „Pracownik oddelegowany”) oraz w oknie: „Diety do wyliczeń” w edycji wynagrodzeń wybrać jako kraj oddelegowania: Unię Europejską (kierowcy).

Pozwoli to na łączne wprowadzanie okresów pracy za granicą bez rozbijania przejazdów na poszczególne odcinki w krajach przejazdów i szybkie rozliczenie wirtualnych diet kierowcy.
Powyższe zmiany są stosowane dla wypłat mających datę wypłaty 19.08.2023 lub późniejszą.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym (Dz.U.2023, poz.1523).

Pakiet mobilności obowiązujący od 2 lutego 2022r. wprowadził zmiany w wynagrodzeniach kierowców międzynarodowych. Od teraz są oni traktowani jak pracownicy delegowani i w związku z tym będzie miał tu zastosowanie § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku, a co za tym idzie składki społeczne będą podlegały ograniczeniem do wysokości prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, wynoszącego obecnie 5 922 zł.

Od teraz kierowcy wykonujący transport międzynarodowy nie będzie już otrzymywać diety i ryczałtu noclegowego bez ZUS i PIT. Ale będą one z kolei brały udział w wyliczeniu podstawy składek ZUS i obniżały podstawę podatku dochodowy. Nie oznacza to całkowitego zakazu wypłacenia delegacji, nadal mogą być one wypłacane pracownikowi, ale będą one stanowiłaby u nich przychód i będą podlegać oskładkowaniu i opodatkowaniu.

Jedynie w ruchu krajowym możliwe jest ich stosowanie na dotychczasowych zasadach.

Wprowadziliśmy pewne ułatwienia mające znacznie uprościć proces wprowadzenia tego typu wynagrodzeń do programu SKP^® i automatycznego naliczania składek społecznych i podatku dochodowego.

W Danych Osobowych wprowadzone zostało nowe oznaczenia „Pracownik oddelegowany”:

po zaznaczeniu, którego w oknie edycji wynagrodzenia w Płace i ZUS, pojawi się dodatkowy przycisk: „Diety do wyliczeń”.

Po jego wybraniu, pojawi się oknie, w którym wprowadzimy informacje o parametrach tej hipotetycznej diety służącej de facto jedynie do obliczenia podstawy składek na ubezpieczenie społeczne oraz kwoty wolnej od podatku.

Zobaczmy to na przykładzie:
Nasz pracownik będący kierowcą międzynarodowym otrzymuje wynagrodzenie składające się z dwóch części: krajowej i zagraniczne. Przyjmijmy, że jego płaca polska obejmująca płaca zasadnicza, dyżury, wynagrodzenie za nadgodziny i porę nocna wynosi w łącznej kwocie 3 500 zł brutto .

Kierowca dodatkowo pracował 90 godzin w Niemczech, za co należało mu się wynagrodzenie 15 euro za godzinę, czyli przysługiwało mu wynagrodzenie w kwocie 1 350 Euro. Należy je przeliczyć wg kursu euro ogłoszonego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Wypłacamy wynagrodzenie ostatniego dnia miesiąca, czyli wyliczając wynagrodzenie za styczeń 2022r. wyliczymy: 1350 * 4,5697 = 6 169,10

Składniki te możemy wykazać osobno używając dwa razy tych samych składników lub w sumować w jeden. Zaznaczamy kropkę przy E, C, Z i D. Przysługują mu miesięczne koszty uzyskania przychodów ze stosunku pracy (w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 ustawy o pdof) – wprowadzamy więc małe k , zostaną uwzględnione koszty w wysokości 250 zł . Pracownik złożył pracodawcy oświadczenie PIT-2, przysługuje mu więc kwota zmniejszająca podatek 425 zł – wprowadzamy w pozycji ulga – u.

Kierowca przebywał w Niemczech 20 dni, musimy więc wyliczyć hipotetyczne diety do wyliczeń składek ZUS i podatku. Wybieramy przycisk: Diety do wyliczeń.

Tam poprzez Dopisz, wprowadzamy parametry jej wyliczenia, czyli określamy:

• Kraj docelowy – z rozwijanej listy wybieramy Niemcy
• Stawka diety podpowie się automatycznie odpowiednia dla danego Państwa
• Określamy datę kursu- ostatni dzień roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu
• Kurs – uzupełni się po wybraniu przycisku NBP
• Ilość dni delegacji – w naszym przykładzie 20 dni
• Dieta – wielkość diety zostanie wyliczona przez program.

Dodatkowo, jeżeli wyliczona tu dieta ma być uwzględniona w bieżącym rozliczeniu składek i podatku zaznaczamy: „Uwzględnij w bieżącym miesiącu rozliczenia składek społecznych i podatku doch.”

Jeżeli mamy już wyliczone diety i stanowią ona np. sumę diet kilku Państw, a nie chcemy każdego z osobna wprowadzać do programu, zaznaczamy znacznik „stosuj wartość wpisaną ręcznie:

Potwierdzamy przyciskiem OK , wpis pojawi się na oknie Diet do wyliczeń, a łączna ich kwota w danym miesiącu będzie uwzględniona w dalszych wyliczeniach programu:

Jeżeli w danym miesiącu pracownik świadczył pracę w więcej niż jednym państwie, przysługujące do odliczenia diety należy wprowadzić dla każdego Państwa z osobna, a do dalszych wyliczeń brana będzie łączna ich kwota.

Program dokona przeliczenia podstaw składek społecznych. Wolna od składek ZUS jest kwota wynagrodzenia powyżej prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (5 922 zł brutto w 2022 r.). Program porówna osiągnięte wynagrodzenie i sprawdzi, czy przychód miesiąca wynosi mniej, czy więcej niż owe 5 922 zł. A okaże się, że:

• będzie mniejsze – składki obliczane są od kwoty faktycznego wynagrodzenia na dotychczasowych zasadach.
• będzie większe – od kwoty przychodu odjemne są kwoty wyliczonej wyżej diety. Jeżeli otrzymana kwota jest mniejsza niż 5922 zł to ZUS płacony będzie od kwoty 5922 zł brutto. Natomiast gdy jest ona wyższa od wynagrodzenia przeciętnego, składki oblicza się od uzyskanej kwoty (należne wynagrodzenie – diety).

Dodatkowo od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym odlicza się 30% należnych diet.

W naszym przykładzie:

1. Należne wynagrodzenie 3 500,00 zł brutto (płaca PL) + 6 169,10 zł brutto (płaca DE) = 9 669,10 zł brutto

Ponieważ wyliczona wyżej kwota jest wyższa od przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego wynoszącego 5 922 zł, w rozstrzyganym przypadku można zastosować wyłączenie, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego.

2. Podstawa składek 9 669,1 zł brutto – 4 478,31 zł (diety) = 5 190,79 zł

Ponieważ kwota wyliczona w pkt. 2 jest mniejsza niż wynagrodzenie przeciętne ( 5 190,79<5 922 ), podstawą składek będzie kwota 5922 zł –> od tej kwoty obliczana będzie składka emerytalna, rentowa, chorobowa i wypadkowa.

3. Podstawę składki zdrowotnej będzie kwota wyliczona wyżej po odjęciu składek społecznych płaconych przez pracownika, czyli: 5 922,00- 811,91 = 5 110,18

4. Podstawę podatku stanowi kwota przychodu: 9 669,10 zł brutto – koszty uzyskania przychodu: 250,00 zł – składki pracownika ZUS: 811,91 zł – 30% diet: 1 343,49 zł (4 478,31 * 30%) – ulga dla klasy średniej jeżeli jest należna: 1033,24 zł = 6 231 zł

Jeżeli w wyniku odjęcia od kwoty przychodu „hipotetycznych” diety, wynik jest wyższy od wynagrodzenia przeciętnego:

Wówczas składki oblicza się od uzyskanej kwoty (należne wynagrodzenie – diety).

Przeanalizujmy wynagrodzenie w kwocie 11 500 zł.

Łączna kwota wynagrodzenia jest większa niż 5 922 zł , od kwoty przychodu możemy więc odjąć kwoty wyliczonej wyżej diety.

Otrzymujemy kwotę 9270,90 (11 500 – 2 229,1). Jest ona wyższa od wynagrodzenia przeciętnego, więc składki społeczne oblicza się od uzyskanej kwoty po odjęciu diet:

A co jeżeli wypłata była niższa niż kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia?

Załóżmy, że wypłata w miesiącu wyniosła łącznie 4 500 zł brutto:

Wówczas z uwagi, iż łączna suma wynagrodzeń 4 500 < 5 922, podstawą składek będzie faktyczna kwota wynagrodzenia:

Wyliczając podstawę opodatkowania pracownika oddelegowanego należy mieć na uwadze zasadzę, zgodnie z którą od dochodu nie odlicza się składek społecznych, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W przypadku osób oddelegowanych zwolnione jest 30 proc. diety z tytułu zagranicznej podróży służbowej określonej dla pracowników budżetówki (art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Z taką sytuacją mamy do czynienia w powyższym przykładzie, dlatego odliczeniu od podstawy do opodatkowania podlega więc tylko część składek społ. obliczona z przychodu podlegającemu opodatkowaniu, czyli od Przychód minus 30% diety i wyliczone w ten sposób składki są następnie odejmowane w podstawie do opodatkowania.

W naszym przykładzie dieta wynosi 2299,10. Podstawa podatku dochodowego wyliczymy więc następująco:

Przychód: 4500 – 30% diety: 689,73 = 3810,27

Składki społeczne de facto płacone były od wyższej podstawy 4500,00, ale na potrzeby wyliczenia podstawy opodatkowania muszą być przeliczone jeszcze raz tylko od wielkości stanowiącej przychód opodatkowany, a więc 3810,27*13,71% = 522,39

Podstawa podatku dochodowego wyniesie więc Przychód: 4500 – 30% diety: 689,73- KUP: 250 – składki społ. 522,39 = 3037,88=3038

Kilka list płac

Podczas liczenia wypłat dla pracownika oddelegowanego podstawa składek ZUS wyliczana jest według powyższych zasad, z uwzględnieniem kwot we wszystkich dostępnych listach płac (główna, dodatkowa nr 1 i 2) tego samego miesiąca dla tego pracownika.

Na przykładzie.
Pracownik oddelegowany ma naliczane w obrębie miesiąca dwie wypłaty za okres oddelegowania, np. w związku ze zmianą kraju oddelegowania.

Pierwsza z nich została naliczona na kwotę niższą niż równowartość przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia:

więc podstawa składek ZUS została wyliczona w wysokości równej kwocie wynagrodzenia (bez odliczenia diet):

Kwota wypłacana w drugiej wypłacie spowodowała przekroczenie w skali miesiąca kwoty przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia osiągnięte przez pracownika:

wynagrodzenie zostanie pomniejszone o diety należne do odliczenia za dni pobytu za granicą, wynikające z wszystkich wypłaconych w tym miesiącu wypłat:

Kwota będąca różnicą sumy wynagrodzenia i diet będzie stanowić podstawę składek ZUS za dany miesiąc (3 500+1 500+4 000) – (2 239,1+1 149,55) =9 000 – 3 388,7= 5 611,30

Po odjęciu diet podstawa jest niższa niż prognozowane wynagrodzenie, za podstawę ZUS przyjmujemy kwotę prognozowanego wynagrodzenia 5 922,00. Ale do ustaleniu podstawy ZUS obowiązującej w danym miesiącu sprawdzane jest jaka podstawa ZUS została zapisana we wcześniejszych wypłatach. Różnica między ustaloną podstawą ZUS dla danego miesiąca i podstawą naliczoną w pozostałych wypłatach należących do tego samego miesiąca deklaracji będzie stanowić podstawę ZUS w bieżącej wypłacie. Czyli

5 922 ( podstawa za cały miesiąc od łącznej sumy) – 5 000 (podstawa z pierwszej listy) = 922,00

Podczas liczenia pierwszej wypłaty w miesiącu, gdy pracownik nie ma innych list płac (wypłat), wyliczenie podstaw składek opiera się na kwotach wpisanych w oknie obecnej edycji. Po wprowadzeniu kolejnej wypłaty w miesiącu dla tego samego pracownika, konieczne jest ponowne przeliczenie wszystkich wypłat naliczonych za pomocą opcji Przelicz Płace, by program prawidłowo dokonał owego porównania odnoszącego się do wypłat całego miesiąca. Pojawi się wówczas komunikat: