Rok 2019 był pełen zmian i oto również ostatni kwartał przynosi kolejne istotne nowości ważne…
Obowiązkowy MPP – sprawdź czy dotyczy Ciebie i z czym się wiąże Powrót
Obowiązujący od 1 listopada 2019 r. split payment nie jest nowością. Mechanizm podzielonej płatności obowiązuje już de facto od lipca 2018 r. Do tej pory był on jednak dobrowolny , to sam nabywca decydował, czy płatności za daną fakturę dokona tą właśnie metodą, czy jednak wykona tradycyjny przelew. Od teraz pewna grupa podatników została zobligowana do stosowania split payment. Kogo zatem będzie dotyczył nowy obowiązek, dowiesz się czytając ten artykuł.
Czym jest mechanizm podzielonej płatności?
Zacznijmy od przypomnienia, czym jest mechanizm split payment. Od lipca 2018 każdemu przedsiębiorcy posiadającemu konto bankowe, bank z ustawy założył dodatkowe podkonto – rachunek VAT. Na rachunek ten wpływała całość lub część kwoty VAT wynikającej z otrzymanej faktury jeżeli płatność dokonywana była z wykorzystaniem tego rodzaju przelewu. Kwota netto trafia natomiast na główny rachunek odbiorcy.
O tym, czy w taki sposób podzielić płatność, decydował nabywca. Pamiętać bowiem należy, że kwoty zgromadzone na tym rachunku, będzie można zdeponować tylko płacąc VAT innemu kontrahentowi na jego rachunek VAT lub realizując swoje zobowiązania podatkowe na rachunek urzędu skarbowego.
Od teraz metoda ta będzie obowiązkowa do stosowania w przypadku sprzedaży towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, ale tylko w przypadku, gdy wartość brutto tej transakcji przekroczy kwotę 15 000 zł.
Oczywiście każda ze stron transakcji musi być czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej. Tym samym każdy z podatników został zobligowany do realizacji płatności z kont firmowych, bo tylko takie konta mają otwierany rachunek VAT.
Obowiązkowe konta firmowe od 1 listopada 2019
W związku z wprowadzeniem nowych przepisów o split payment na przedsiębiorców spada obowiązek prowadzenia kont firmowych. Tylko takie rachunki posiadają wydzielony rachunek VAT.
Zatem podatnicy dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi wymienione w załączniku nr 15 są zmuszeni do posiadania rachunku rozliczeniowego. Przy czym ten sam obowiązek dotyczy podatników VAT nabywających towary i usługi ujęte we wspomnianym załączniku. Przedsiębiorcy nie mogą rozliczać się pomiędzy podatnikami za pomocą rachunków prywatnych.
Obowiązek ten dotyczy również niewielkich firm i jednoosobowych działalności gospodarczych oraz zagranicznych firm działających w Polsce.
Jakich transakcji dotyczy MPP?
Jak już wspomniano wyżej dotyczy towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15, czyli m.in. :
- towary:
- węgiel kamienny, węgiel brunatny (lignit), koks i półkoks z węgla kamiennego i brunatnego (lignitu) lub torfu; węgiel retortowy, brykiety i podobne paliwa stałe z węgla kamiennego, brykiety i podobne paliwa stałe z węgla brunatnego (lignitu),
- komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych, takie jak: laptopy i notebooki, tablety komputery kieszonkowe
- akumulatory elektryczne i ich części,
- części do silników spalinowych wewnętrznego spalania, o zapłonie iskrowym, z wyłączeniem części do silników lotniczych,
- aparaty fotograficzne cyfrowe i kamery cyfrowe,
- telefony komórkowe
- konsole do gier wideo
- świece zapłonowe; iskrowniki; prądnice iskrownikowe; magnetyczne koła zamachowe; rozdzielacze; cewki zapłonowe, silniki rozrusznikowe oraz rozruszniki pełniące rolę prądnic; pozostałe prądnice i pozostałe rodzaje wyposażenia do silników spalinowych,
- sprzęt sygnalizacyjny elektryczny, wycieraczki do szyb, urządzenia zapobiegające zamarzaniu lub potnieniu szyb, w rodzaju stosowanych w pojazdach,
- części pozostałego sprzętu i wyposażenia elektrycznego do pojazdów,
- pasy bezpieczeństwa, poduszki powietrzne oraz części i akcesoria nadwozi,
- części i akcesoria do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowane,
- części i akcesoria do motocykli i przyczep motocyklowych bocznych,
- Żelazostopy, wyroby ze stali
- Srebro, złoto, platyna, miedź , cyna i wyroby z nich
- Odpady szklane, z papieru, zawierające metal
- Benzyny silnikowe, oleje napędowe, gazy przeznaczone do napędu silników spalinowych
- usługi:
- sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,
- sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych (z wyłączeniem motocykli) prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach,
- pozostała sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli,
- sprzedaż hurtowa motocykli oraz części i akcesoriów do nich – wyłącznie sprzedaż części i akcesoriów do motocykli,
- sprzedaż detaliczna motocykli oraz części i akcesoriów do nich prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach – wyłącznie sprzedaż części i akcesoriów do motocykli,
- pozostała sprzedaż detaliczna motocykli oraz części i akcesoriów do nich – wyłącznie sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do motocykli,
- roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
- roboty ogólnobudowlane, tynkarskie, malarskie, szklarskie, betoniarskie, dekarskie.
Są to transakcje objęte do listopada procedurą odwrotnego obciążenia, która teraz w zasadzie przestaje obowiązywać. Zostaje ono zastąpione mechanizmem podzielonej płatności, pod warunkiem jednak, że opiewa na kwotę powyżej 15 000 zł. Natomiast transakcje na kwotę równą lub poniżej tej wartości będą podlegały teraz rozliczaniu na ogólnych zasadach. Oczywiście, jeżeli nabywca uzna, że chce dokonać płatności stosując mechanizm podzielonej płatności, będzie mógł uczynić to, ale już na zasadzie dobrowolności, a nie przymusu. Procedura split payment nie dotyczy także transakcji dokonanych w ramach wykonania umowy o partnerstwie publiczno-prawnym.
Zobacz pełną listę towarów i usług podlegających obowiązkowi stosowania mechanizmu podzielonej płatności opublikowaną na stronie Ministerstwa Finansów >
Obowiązki stron transakcji
Jeżeli jesteś więc podatnik VAT i dokonujesz sprzedaży towarów czy usług wymienionych w przytoczonym wyżej załączniku, a transakcja będzie opiewała na co najmniej 15 000 zł, będziesz od teraz zobligowany umieść na fakturze adnotację: „mechanizm podzielonej płatności”.
Jedynym wyjątkiem jest faktura rozliczana kompensatą, tu nie ma takiego obowiązku i może być wystawiona bez tego oznaczenia.
Wiedz też, że oznaczenie to będzie wymagane na fakturze, nawet wtedy, gdy same transakcje wymienione w załączniku nr 15 nie przekraczają kwoty 15 000 zł, natomiast przez umieszczenie na niej innych pozycji spoza tego wykazu, łączna kwota brutto tej faktury będzie równa lub większa niż owe 15 000 zł.
W programie SKP®, aby wystawić fakturę z takim oznaczeniem, należy w zakładce Fakturowanie > Opcje > Opcje fakturowania, zaznaczyć: „Mechanizm podzielonej płatności”:
Wówczas na wydruku faktury pojawi się stosowana adnotacja:
Wystawienie faktury z takim oznaczeniem spowoduje zaznaczenie w oknie księgowania pozycji: „Mechanizm podzielonej płatności”:
a to z kolei ma wpływ na deklarację VAT-7/7K.
W najnowszej wersji tej deklaracji nr 20/ 14 obowiązującej od rozliczenia m-ca listopada / IV kwartału, pojawiła się pozycja 69 dotycząca tego właśnie rodzaju transakcji. Jeżeli więc w Dzienniku Zapisów będzie znajdowało się takie księgowanie, pozycja ta zostanie automatycznie przez system zaznaczona.
Gdyby jednak okazało się, że pomimo tego obowiązku faktura wystawiona przez Ciebie nie zawierała tego oznaczenia, niezwłocznie wystaw fakturę korygującą już z tym oznaczenia, by uniknąć dotkliwych sankcji, o których więcej w dalszej części.
Natomiast, gdy jesteś nabywcą, który otrzyma właśnie taką fakturę z adnotacją: „mechanizm podzielonej płatności” obowiązkowo ureguluj tę należności korzystając z przelewu split payment.
Ale wiedz też, że wymóg ten dotyczy tylko pozycji z załącznika nr 15, nawet jeżeli same te pozycje nie przewyższają owej kwoty 15 000 zł, ale łączna wartość brutto tej faktury przewyższy ją, to w stosunku do pozostałych pozycji masz wolny wybór, możesz całość zapłacić z użyciem tego mechanizmu, albo też dokonać do nich tradycyjnego przelewu. Pamiętaj też, że jeżeli otrzymałeś fakturę bez tego oznaczenia, a wiesz, że powinna je posiadać, jako nabywca możesz ją skorygować wystawiając notę korygującą.
Sankcje za nierealizowanie obowiązku MPP
Obie strony takich transakcji odpowiedzialne solidarnie są podatkowo za prawidłowość jej rozliczenia. Jedynym wyjątkiem są usługi wymienione we wspomnianym wyżej załączniku nr 15, w tym przypadku odpowiedzialność podatkowa nie będzie stosowana.
Jeżeli wystawisz fakturę bez tego oznaczenia, a miałeś taki obowiązek, nabywca tym samym nie zastosuje MPP i wykonasz zwykły przelew, musisz liczyć się z sankcjami w wysokości 30% kwoty podatku VAT wykazanej na tej fakturze a dotyczącej towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15.
Jeżeli jednak, nabywca zorientuje się, że powinien uregulować płatność podatku VAT na rachunek VAT, unikniesz tej sankcji. Dlatego jak tylko zauważysz swoją pomyłkę, niezwłocznie poinformuj drugą stronę o tym, by ta dokonała właściwej płatności.
Nie tylko sprzedawca musi się liczyć z ewentualnymi karami. Nabywca bowiem również jest na nie narażony, jeżeli pomimo tego obowiązku nie dokona w ten sposób płatności za taką fakturę. Taki czyn również narażony jest na sankcję w wysokości odpowiadającej 30% kwoty VAT przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15, nawet jeżeli sprzedawca zapomniał o umieszczeniu na fakturze tej adnotacji. Bowiem jako nabywca tego rodzaju transakcji musisz znać przepisy do nich się odnoszące, to ty bowiem dokonujesz płatności i wybierasz formę jej realizacji.
Należy więc zachować czujność i dobrze identyfikować te transakcje, jeżeli nie mamy pewności czy sprzedawca rozliczył i zapłacił podatek VAT z tych pozycji.
Pamiętaj też, że mechanizmu podzielonej płatności nie można zastosować do pro form, jedyną formą przedpłaty do jakiej może się on odnosić to faktura zaliczkowa, wówczas w komunikacie przelewu w polu nr faktury należy wpisać słowo: „zaliczka”. Natomiast w przypadku faktury wystawionej w walucie, wystawca musi ją opatrzeć sformułowaniem „mechanizm podzielonej płatności, natomiast nabywca dokonując do niej płatności kwotę netto wyrażoną w walucie będzie musiał uiścić zwykłym przelewem na rachunek walutowy, natomiast sam VAT przeliczony na złotówki musi zostać wpłacony komunikatem split payment, ale w tym wypadku w pozycji kwota brutto podajemy kwotę VATu.
Co z transakcjami sprzed 1 listopada?
W sytuacji gdy:
- przed 1 listopada 2019 r. podatnik dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy o VAT, dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31 października 2019 r.,
lub
- po 31 października 2019 r. podatnik dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy, dla których faktura została wystawiona przed 1 listopada 2019 r.,
stosuje się przepisy sprzed 1 listopada 2019r. , czyli w stosunku do nich należy stosować dotychczasową procedurę odwrotnego obciążenia.
Te przepisy przejściowe zostały wymienione w art. 10 ustawy o zmianie ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw. W takich przypadkach sprzedawca wystawi nadal fakturę z adnotacją „odwrotne obciążenie”, nie wykaże na niej kwoty podatku VAT i nadal zobligowany będzie do złożenia informacji VAT-27 i wykazania tych kwot na odpowiednich polach VAT-7/7K, natomiast nabywca sam naliczy VAT i odpowiednio wskaże te kwoty w deklaracji VAT-7/7K.
Konieczne firmowe konto bankowe
Jeżeli świadczysz usługi lub sprzedajesz towary wymienione w załączniku nr 15 ustawy o VAT lub nabywasz je, będziesz musiał posiadać firmowe konto bankowe, nie możesz korzystać z prywatnego konta. Bowiem tylko rachunki bankowe prowadzone dla działalności gospodarczej mają możliwość tworzenia przelewów w procedurze split payment.
Od 1 stycznia 2020 r. – brak płatności w MPP oznacza brak kosztu
Jeżeli po tej dacie otrzymałeś fakturę z oznaczeniem „mechanizm podzielonej płatności”, a mimo to nie zapłaciłeś za towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT z jej zastosowaniem, nie będziesz mógł zaliczyć jej w koszty uzyskania przychodu, a jeżeli ująłeś ją zobligowany będziesz do jego zmniejszenia. Jeżeli jednak na otrzymanej fakturze nie będzie tej adnotacji, koszt taki będzie mógł być uwzględniony.
Co nowego w split payment
Od 1 listopada 2019 r. możliwe będzie dokonywanie jednym komunikatem przelewu zapłaty za więcej niż jedną fakturę, tzw. zbiorczej płatności. Mechanizmu podzielonej płatności będzie też mógł być stosowany do zaliczek płaconych przed wystawieniem faktury, w tym przypadku w komunikacie przelewu w miejsce numeru faktury należy wpisać słowo: „zaliczka” .
Od listopada, oprócz dotychczasowego regulowania zapłaty VAT-u na konto rozliczeniowe VAT kontrahenta lub płacenia do urzędu podatku VAT, będziesz mógł środki pieniężne na nim zgromadzone, przeznaczyć także na zapłatę zobowiązania z tytułu:
– podatku dochodowego od osób prawnych,
– podatku dochodowego od osób fizycznych,
– podatku akcyzowego,
– należności celnych,
– składek ZUS .
Uregulujesz też nimi odsetki za zwłokę oraz wszystkich dodatkowych zobowiązań ustalonych w podatku VAT.
Jeżeli chcesz powadzić w programie rozliczenia obrotu towarów i usług wrażliwych, koniecznie sprawdź, czy posiadasz najnowszą wersję programu nr 19.4.
Będziesz miał wówczas dostęp do deklaracji VAT 7/7K, VAT-8 i VAT-9M w wersjach obowiązujących od listopada 2019r.
Co jeszcze nowego w SKP®?
W Płacach prowadziliśmy obsługę wypłat dywidend opodatkowanych stawką 19% oraz możliwość podwyższenia dla umów zleceń stawki podatku do 32%, jeżeli pracownik złoży stosowne oświadczenie.
Wkrótce też pojawi się nowy wzór deklaracji PIT-11, 8AR, 4R, IFT-1. Zostaną one udostępnione, jak tylko rozporządzenie je zmieniające zostanie opublikowane w Dzienniku Ustaw i pojawią się do nich schematy e-deklaracji. Już niebawem pojawi się też w programie nowa struktura JPK_FA w wersji nr 3, którą urząd będzie mógł zażądać od Ciebie od 2 grudnia 2019 r.
Chcesz być na bieżąco z wszystkimi zmianami w przepisach? Dbaj o to, aby Twoja wersja programu zawsze była aktualna.
Autor: Ewelina Mandziuk
Specjalista ds. finansów