Wpisz szukane pojęcie, a znajdziemy odpowiedź:

Składka zdrowotna osób prowadzących działalność gospodarczą Powrót

2023-10-11

Od 2022 roku zmieniły się zasady ustalania wartości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Obecnie różnie wylicza się wysokość tej składki w zależności od wybranej formy opodatkowania.

Samozatrudnieni rozliczający się na zasadach ogólnych zapłacić muszą 9% dochodów uzyskanych w miesiącu poprzednim, a będący na podatku liniowym 4,9% takiego dochodu. Dla ryczałtowców składka ta wynosi z kolei 9%, ale liczona jest od wymiaru, który zależy od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w całym sektorze przedsiębiorstw oraz od wysokości osiągniętych przychodów.

Od 2022 roku zmieniły się też zasady dotyczące możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku oraz zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów. W niniejszym artykule opisujemy szczegóły.

Składka zdrowotna dla przedsiębiorcy rozliczającego się na zasadach ogólnych

Osoby prowadzące działalność gospodarczą rozliczające się z fiskusem na zasadach ogólnych, zobowiązane są do płacenia składki zdrowotnej w wysokości 9% dochodów (a więc przychodów po odjęciu stosownych kosztów, w tym składek na ZUS), uzyskanych w poprzednim miesiącu. Składka za lipiec obliczana jest więc na podstawie dochodu uzyskanego w czerwcu, a składka za sierpień na podstawie dochodów z lipca.

Ważne!

Składka zdrowotna nie może być przy tym niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku.

Przypominając: w 2023 r. minimalne wynagrodzenie od stycznia do czerwca wynosiło 3490 zł, natomiast od 1 lipca już aż 3600 zł. Przy wyliczeniu minimalnej składki zdrowotnej w obecnym roku brana jest pod uwagę jednak tylko pierwsza z tych kwot. Oznacza to, że taka minimalna kwota składki zdrowotnej wynosi obecnie 314,1 zł.

Co bardzo istotne, po zeszłorocznych zmianach, które wprowadził Polski Ład, przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych zapłaconej składki zdrowotnej nie mogą już odliczyć od podatku, ani zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Składka zdrowotna na podatku liniowym

Miesięczną wysokość składki zdrowotnej, dla osób prowadzących działalność gospodarczą i płacących podatek liniowy, oblicza się jako 4,9% dochodu uzyskanego w miesiącu poprzednim. Dochodem tutaj, identycznie jak w przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych, są przychody po odjęciu wszelkich kosztów ich uzyskania, w tym zapłaconych składek na ZUS.

Tak samo jak przy zasadach ogólnych, tak również przy podatku liniowym, wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorców nie może być przy tym niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Oznacza to, że minimalna składka zdrowotna na podatku liniowym w 2023 r. wynosi 314,1 zł.

Rozliczając się z fiskusem według zasad podatku liniowego, składkę zdrowotną, do ustalonego limitu, który wynosi obecnie 10 200 zł rocznie, zaliczyć możemy do kosztów uzyskania przychodów lub też odliczyć ją od dochodu (a więc od podstawy opodatkowania).

Składka zdrowotna na ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych

Zupełnie inny system liczenia składki zdrowotnej mają dziś przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

W ich przypadku wyliczenie wartości składki zdrowotnej opiera się na stawce 9-procentowej (a więc identycznej, jak przy zasadach ogólnych), która przemnożona zostaje jednak nie przez dochody lub przychody, ale przez określoną kwotę, stanowiącą procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale poprzedniego roku (zgodnie z danymi GUS, w ostatnim kwartale 2022 r. była to kwota 6965,84 zł), którego wybór zależy od przychodów osiągniętych w ciągu roku przez danego przedsiębiorcę.

Zgodnie z artykułem 81 ust. 2f Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, są tu trzy wymiary tego wskaźnika dla trzech określonych progów przychodowych:

  1. 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale poprzedniego roku (a więc obecnie: 4 179,504 zł) – dla przedsiębiorców, których przychody z działalności gospodarczej nie przekroczyły 60 000 zł;
  2. 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale poprzedniego roku (a więc wspomniana już kwota wynosząca: 6965,84 zł) – dla przedsiębiorców, których przychody z działalności gospodarczej przekroczyły kwotę 60 000 zł, ale nie przekroczyły kwoty 300 000 zł;
  3. 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w czwartym kwartale poprzedniego roku (a więc: 12 538,512 zł) – dla przedsiębiorców, których przychody z działalności gospodarczej przekroczyły kwotę 300 000 zł.

W 2023 r. wyliczone w ten sposób składki zdrowotne wynoszą kolejno:

  • 376,16 zł;
  • 626,93 zł;
  • 1 128,47 zł.

Ważne!

Składka zdrowotna obniża ryczałtowcom przychód do opodatkowania. Odliczyć mogą oni 50% zapłaconej składki zdrowotnej.

Planowane zmiany w składce zdrowotnej

W ostatnich dniach temat składki zdrowotnej przedsiębiorców wrócił do debaty publicznej. Zmiany związane ze składką zdrowotną, które wprowadził Polski Ład, do dziś budzą bowiem kontrowersje. Z tego powodu pojawił się pomysł, aby bardziej przewidywalne zasady naliczania składki, które obowiązują na ten moment tylko osoby rozliczające się ryczałtem, przenieść również na pozostałe formy opodatkowania. Ryczałtowe składki zdrowotne znacznie uprościłyby cały proces i wyeliminowałoby ryzyko błędów przy wyliczaniu ich wysokości.

Plany zmian są jednak na razie tylko niepotwierdzonymi informacjami, rzekomo płynącymi ze środowisk rządowych, do których dotarł Dziennik Gazeta Prawna.

Potrzebujesz pomocy w obliczeniu składki zdrowotnej?

Pomoc w odnalezieniu się przy skomplikowanych wyliczeniach składek zdrowotnych dla różnie opodatkowanych działalności odnajdą Państwo, korzystając z dedykowanego oprogramowania dla firm: SKP® Start FIRMA oraz programu księgowego dla biur rachunkowych: SKP® Start Biuro. Dzięki stałym aktualizacjom Program SKP® jest w 100% zgodny z obowiązującym prawem, a kontrola błędów pozwoli uniknąć pomyłek i rozliczać wszelkie należności sprawnie i szybko. 

Autor:
Marek Przybylski
Specjalista ds. rachunkowości i finansów
Publikacja: 11.10.2023 r.

Pobierz bezpłatnie program do KPiR - SKP Formsoft
Czy ten artykuł był pomocny?
10
Niniejsze materiały zawierają poglądy autorów i nie stanowią czynności doradztwa księgowego i podatkowego. Formsoft spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podejmowanych na postawie informacji zawartych w materiałach publikowanych na naszej stronie. W tych kwestiach należy zasięgnąć informacji u doradcy podatkowego, w oddziale ZUS, bądź w Krajowej Informacji Podatkowej.
Powrót