Wpisz szukane pojęcie, a znajdziemy odpowiedź:

Jednoosobowa działalność czy spółka z o.o. – przewodnik po najważniejszych różnicach i korzyściach Powrót

2025-06-13

Zakładasz firmę i zastanawiasz się, jaką formę działalności wybrać? To jedna z pierwszych i najważniejszych decyzji, jakie podejmuje przyszły przedsiębiorca. Najczęściej rozważane opcje to jednoosobowa działalność oraz spółka z o.o. Każda z nich ma swoje plusy i minusy. Różnią się m.in. sposobem rejestracji, kosztami, odpowiedzialnością i możliwościami rozwoju. Wybór powinien zależeć nie tylko od pomysłu na biznes, ale też od jego skali i planów na przyszłość. W tym artykule porównamy te dwie formy, by ułatwić Ci podjęcie świadomej decyzji. 

Jednoosobowa działalność czy spółka z o.o. - proces rejestracji

Pierwszą zasadniczą różnicą pomiędzy JDG a spółką z o.o. jest sposób rejestracji i koszty z nią związane. Decydując się na założenie indywidualnej działalności gospodarczej, możesz zarejestrować firmę zupełnie za darmo. Rejestracja, jak i późniejsze zmiany nie wymagają żadnych opłat, wystarczy że złożysz wniosek CEIDG-1. Możesz zrobić to online na stronie biznes.gov.pl, osobiście lub listownie w urzędzie gminy (miasta). 

Wybierając rejestrację online, konieczne jest potwierdzenie naszej tożsamości. Dokonasz tego podczas wizyty w urzędzie w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. Wizyta ta nie będzie jednak konieczna, jeżeli podpiszesz wniosek przy pomocy kwalifikowanego podpisu elektronicznego.   

We wniosku należy uzupełnić takie informacje jak: dane osobowe, adresy, nazwę firmy i kody PKD. Wskażesz też, ilu pracowników planujesz zatrudnić i datę rozpoczęcia działalności. Możesz od razu zgłosić formę opodatkowania, numer konta, dane pełnomocnika i kontakt. 

Ważne!

Jeżeli nie masz jeszcze NIP ani REGON, zostaną one automatycznie nadane. NIP dostaniesz w ciągu 1 dnia roboczego, a REGON w ciągu 7 dni.

Rejestracja spółki z o.o. – więcej formalności i koszty

Rejestracja spółki z o.o. wiąże się z kosztami oraz dodatkowymi formalnościami.

Ważne!

Jeżeli chcesz założyć spółkę z o.o. musisz sporządzić umowę spółki w formie aktu notarialnego. Wartość kapitału zakładowego wpływa na wysokość opłaty notarialnej, jak i podatku od czynności cywilnoprawnych (0,5 % wartości). Musisz pamiętać, że minimalna wartość kapitału zakładowego to 5 000 zł.

Do tego dochodzą kolejne koszty: 

  • 500 zł opłaty sądowej za wpis do KRS (lub 250 zł, jeśli korzystasz z systemu S24), 
  • 100 zł za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, 
  • 17 zł opłaty skarbowej, jeśli korzystasz z pełnomocnika. 

Spółkę rejestrujesz w Krajowym Rejestrze Sądowym – przez Portal Rejestrów Sądowych (PRS) lub system S24. W S24 korzystasz z gotowego wzorca umowy, jednak taki wzorzec umożliwia zawarcie w umowie spółki tylko podstawowych jej elementów. 
 
We wniosku wpisujesz dane spółki, wspólników, członków zarządu i przedmiot działalności. Dodajesz potrzebne dokumenty – umowę spółki, listę wspólników, uchwały, zgody, pełnomocnictwa i inne załączniki.  
 
Po wpisaniu spółki do KRS musisz jeszcze: 

  • złożyć formularz NIP-8 do urzędu skarbowego (w ciągu 21 dni od rejestracji lub 7 dni od startu działalności), 
  • zgłosić spółkę do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (masz na to 7 dni). 

Osobowość prawna i sposób opodatkowania działalności

W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, podatnikiem jesteś Ty sam jako osoby fizyczne. Oznacza to, że jesteś zobowiązany do odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jak już wcześniej wspomnieliśmy już na etapie rejestracji możesz wybrać formę opodatkowania. Masz do wyboru: 

  • skalę podatkową- 12% i 32% po przekroczeniu progu 120 000 tys. dochodu, 
  • podatek liniowy- stałe 19% niezależnie od dochodu,  
  • ryczałt lub kartę podatkową- do wyboru w szczególnych przypadkach.  

Każda z tych form ma swoje plusy i minusy, wybór zależy od rodzaju i skali Twojej działalności.

Zastanawiasz się, która forma opodatkowania – KPiR czy ryczałt – będzie dla Ciebie najbardziej opłacalna? Przeczytaj nasz szczegółowy artykuł, aby poznać kluczowe różnice, zalety i wady każdej z nich i wybierz najlepiej dla swojego biznesu! Czytaj: KPiR a ryczałt >

Decydując się na założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, sytuacja wygląda inaczej. Prowadząc spółkę z o.o., mamy do czynienia z odrębnym podmiotem prawnym. W związku z tym, spółka jest obciążona podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT) w wysokości 19% od osiągniętego zysku brutto. Jednakże, mali podatnicy oraz ci, którzy dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą, mogą skorzystać z obniżonej stawki wynoszącej 9%. 

Szukasz łatwego programu dla jednoosobowej działaności gospodarczej? Pobierz program księgowy SKP® Formsoft – zyskaj aż 60 dni darmowej pracy w pełnej wersji, bez limitu dokumentów. Pobierz bezpłatnie teraz >

Ważne!

Pamiętaj jednak, że w spółce z o.o. występuje podwójne opodatkowanie. Najpierw spółka płaci CIT od całego wypracowanego zysku. Potem Ty, jako wspólnik, odprowadzasz podatek od dywidendy, którą otrzymujesz.

Księgowość - jednoosobowa działalność czy spółka z o.o.?

Prowadzenie dzielności gospodarczej związane jest bezpośrednio z prowadzeniem jej księgowości. W przypadku indywidualnej działalności gospodarczej sprawa jest prostsza. Jeżeli Twój roczny dochód nie przekracza 2,5 mln euro, możesz prowadzić uproszczą księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów. W wielu przypadkach nie potrzeba do tego księgowego. Wystarczy prosty program księgowy i odrobina systematyczności. 

Koniec z obawami o księgowość! SKP® Formasoft to program, który został zaprojektowany, abyś mógł bez problemu samodzielnie zarządzać finansami swojej firmy. Kliknij i zobacz, jak nasze intuicyjne oprogramowanie księgowe zmieni Twoje podejście do prowadzenia księgowości w firmie >

Sprawa wygląda inaczej, gdy zakładasz spółkę z o.o. Tutaj masz obowiązek prowadzenia pełnej księgowości, czyli ksiąg rachunkowych. Musisz też co roku przygotować sprawozdanie finansowe. Zazwyczaj konieczne jest skorzystanie z usług biura rachunkowego lub zatrudnienie księgowego. Usługi biur rachunkowych w tym zakresie kosztują od 500 do 1 500 zł netto miesięcznie.

Z drugiej strony, pełna księgowość zapewnia przejrzystość operacji finansowych i daje nam klarowny obraz sytuacji finansowej spółki. To szczególnie ważne, jeśli prowadzisz biznes wspólnie z innymi osobami. Każdy wspólnik widzi dokładnie, jak wygląda sytuacja firmy. 

A co z obowiązkiem odprowadzania składek ZUS?

Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, musisz liczyć się z obowiązkiem opłacania składek ZUS. Jeśli nie masz innego tytułu do ubezpieczenia (np. umowy o pracę), płacisz zarówno składki społeczne, jak i zdrowotną. W 2025 roku tak zwany pełny ZUS wynosi 1773,96 (ze składką chorobową) lub 1646,47 zł (bez niej). Nie jest to mały wydatek, ale na początku działalności możesz skorzystać z pewnych ulg. 

Masz prawo do: 

  • ulgi na start- przez pierwsze 6 miesięcy opłacasz tylko składkę zdrowotną, 
  • preferencyjnych składek- przez kolejne 24 miesiące płacisz 30% podstawy wymiaru składek społecznych.  

Składka zdrowotna - jak ją obliczyć i od czego zależy jej wysokość?

Wysokość składki zdrowotnej zależy od osiąganych przez nas dochodów. Im wyższy dochód, tym większa składka. Obliczenie tej składki rozpoczyna się od ustalenia podstawy wymiaru, od której naliczane jest 9% dla przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej lub 4,9% dla tych, którzy wybrali podatek liniowy. Musisz jednak pamiętać, że jest dolna granica. W 2025 roku minimalna składka zdrowotna wynosi 314,96 zł.  
 
Jeśli wybrałeś ryczałt, składka zdrowotna ustalana jest w uproszczony sposób – zależy od rocznego przychodu. Podstawą wymiaru składki jest odpowiedni procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z czwartego kwartału poprzedniego roku. Sama składka wynosi 9% tej podstawy. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie za czwarty kwartał 2024 roku wynosi 8 549,18 zł, dlatego składki zdrowotne w 2025 roku przedstawiają się następująco: 

  • Dla rocznego przychodu do 60 000 zł: podstawa składki wynosi 5 129,51 zł, a składka zdrowotna 461,66 zł. 
  • Dla rocznego przychodu do 300 000 zł: podstawa składki wynosi 8 549,18 zł, a składka zdrowotna 769,43 zł. 
  • Dla rocznego przychodu powyżej 300 000 zł: podstawa składki wynosi 15 388,52 zł, a składka zdrowotna 1 384,97 zł. 

Jeśli chcesz dogłębnie zrozumieć, jak precyzyjnie obliczyć składkę zdrowotną dla swojej firmy, niezależnie od tego, czy rozliczasz się na skali podatkowej, podatku liniowym czy ryczałcie, koniecznie przeczytaj nasz kompletny przewodnik po składce zdrowotnej w 2025 roku >

Spółka z o.o. a ZUS - co musisz wiedzieć o składkach?

W przypadku spółki z o.o. sytuacja jest inna. Jeżeli jesteś jedynym wspólnikiem, musisz opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne. W tym wypadku nie możesz jednak korzystać z preferencyjnych składek, ani z ulgi na start.  
 
Składka zdrowotna dla jednoosobowych spółek z o.o. jest ustalana w formie ryczałtowej. Wynosi 9% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez GUS za IV kwartał roku poprzedniego. W 2025 roku wynosi ona 769,43 zł, co odpowiada 9% podstawy 8549,18 zł.  
 
Korzystając z tej formy ustalania wysokości składki zdrowotnej, unikamy corocznego rozliczania składki zdrowotnej w deklaracji składanej w kwietniu. W przypadku, gdy w spółce mamy więcej wspólników, zarówno my, jak i pozostali wspólnicy nie jesteśmy zobowiązani do opłacania składek ZUS. 

Odpowiedzialność przedsiębiorcy w jednoosobowej działalności i spółce z o.o.

Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, ponosisz pełną odpowiedzialność za zobowiązania swojej firmy. Oznacza to, że jeżeli nie jesteś w stanie uregulować długów z majątku firmowego, wierzyciele mogą sięgnąć po Twój majątek osobisty. W tym wypadku prawo nie rozdziela majątku prywatnego i firmy.  

Zdecydowanie lepiej sytuacja wygląda w przypadku spółki z o.o. Tutaj przedsiębiorca działa jako wspólnik, a nie jako osoba fizyczna prowadząca firmę. Odpowiadasz tylko do wysokość wniesionego kapitału zakładowego. Wierzyciele nie mogą domagać się spłaty zobowiązań z Twojego prywatnego majątku. To duża zaleta, szczególnie gdy prowadzisz działalność obarczoną ryzykiem. 
 
Warto jednak wiedzieć, że w przypadku problemów finansowych spółki odpowiedzialność może przejść na członków zarządu. Zgodnie z art. 299 Kodeksu spółek handlowych, zarząd odpowiada za zobowiązania spółki, jeśli nie złożył na czas wniosku o upadłość lub nie doprowadził do wszczęcia postępowania układowego. Można się jednak od tej odpowiedzialności uwolnić, jeśli udowodnisz, że: 

  • wniosek został złożony na czas, 
  • brak działania nie nastąpił z Twojej winy, 
  • wierzyciel nie poniósł szkody. 

Na co zwrócić uwagę przy wyborze formy działalności?

Zastanawiasz się, która forma prowadzenia firmy będzie dla Ciebie najlepsza: jednoosobowa działalność gospodarcza czy spółka z o.o.? Ten akapit pomoże Ci zrozumieć kluczowe różnice i podjąć świadomą decyzję.

  1. Rodzaj działalności: Wybór formy prawnej powinien zależeć od specyfiki planowanej działalności. Firmy o wysokim ryzyku finansowym mogą preferować formy, które ograniczają odpowiedzialność osobistą. 
  2. Skala działalności: Dla małych, jednoosobowych przedsięwzięć często najlepsza jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Dla większych przedsięwzięć, które wymagają większego kapitału i wspólników, lepsza może być spółka. 
  3. Odpowiedzialność: Przedsiębiorcy, którzy chcą zminimalizować osobiste ryzyko, mogą wybrać spółki kapitałowe, gdzie odpowiedzialność jest ograniczona do wysokości wniesionych wkładów. 
  4. Koszty i formalności: Warto rozważyć koszty założenia i prowadzenia firmy, a także skomplikowanie procedur administracyjnych. Firma jednoosobowa jest tańsza i prostsza w prowadzeniu, ale spółki oferują większe możliwości rozwoju. 
  5. Finansowanie: Jeśli planujemy pozyskiwać kapitał z zewnętrznych źródeł, np. od inwestorów czy banków, spółka może być bardziej odpowiednia. 
  6. Zarządzanie i kontrola: Jeśli zależy nam na pełnej kontroli nad firmą, firma jednoosobowa będzie lepszym wyborem. Jeśli natomiast jesteśmy gotowi dzielić się odpowiedzialnością i zarządzaniem, warto rozważyć spółkę. 
  7. Plany rozwoju: Jeśli planujemy dynamiczny rozwój, pozyskanie inwestorów lub wejście na giełdę, spółka akcyjna lub spółka z o.o. mogą być bardziej odpowiednie. 

Koszty, księgowość, odpowiedzialność: JDG czy spółka z o.o. – co lepsze dla Twojego biznesu?

Wybór formy prawnej działalności to decyzja, która będzie miała długofalowe konsekwencje dla naszej firmy. Dlatego warto dokładnie przemyśleć wszystkie za i przeciw, a w razie wątpliwości skonsultować się z doradcą prawnym lub księgowym. Niezależnie od wyboru, kluczowe jest, aby forma działalności była dopasowana do naszych potrzeb, celów i planów biznesowych. Przemyślana decyzja pomoże nam uniknąć wielu problemów w przyszłości i umożliwi efektywne prowadzenie działalności.

Autor:
Agnieszka Fida
Specjalista ds. księgowości
Publikacja: 13.06.2025 r.

Czy ten artykuł był pomocny?
00
Niniejsze materiały zawierają poglądy autorów i nie stanowią czynności doradztwa księgowego i podatkowego. Formsoft spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podejmowanych na postawie informacji zawartych w materiałach publikowanych na naszej stronie. W tych kwestiach należy zasięgnąć informacji u doradcy podatkowego, w oddziale ZUS, bądź w Krajowej Informacji Podatkowej.
Powrót