Aby w programie dodać do PIT-28 załącznik PIT-28A/PIT-28/B należy wejść w zakładkę: Księgi > PIT-28,…
Zmiana udziałów wspólnika w trakcie roku — czyli jak prowadzić rozliczenie PIT? Powrót
2024-04-03
Zmiana udziałów wspólnika w spółce osobowej może budzić pewne wątpliwości. Dotyczyć one mogą dokonania rozliczeń z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Wątpliwości te będą tym większe, gdy zmiany te nie nastąpiły po zakończeniu roku obrotowego. Nastąpiły natomiast jeszcze w jego trakcie.
Czy od momentu tej zmiany powinno się już stosować nowe zaliczki na podatek dochodowy? Czy trzeba również w jakiś sposób skorygować miesiące wcześniejsze? A może należy do końca roku obrotowego wpłacać zaliczki w wysokości wyliczonej przed zmianą? Jaką podstawę opodatkowania przyjąć w rocznym zeznaniu podatkowym? Tłumaczymy, jak prawidłowo działać.
Jak dzieli się przychody? Zmiana udziałów wspólnika a wspólne źródło przychodów wspólników.
Zgodnie z ustępem 1 artykułu 8 Ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
„Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) […]”.
W razie braku przeciwnego dowodu uznaje się przy tym, że prawa do udziału w zysku, a co za tym idzie podzielenie przychodów, kosztów ich uzyskania, a także wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, jest równe.
Z powyżej zacytowanego przepisu jasno wynika. Zarówno przychód, jak i związany z nim podatek dochodowy od osób fizycznych, który wspólnik spółki osobowej musi uiścić, zależy od jego udziału w zysku.
Zaliczki na ten podatek, które w trakcie roku wspólnik odprowadza, są jedynie wpłatami na zobowiązanie podatkowe. Przy czym jest jeszcze ono w niedookreślonej ostatecznie wysokości.
Ostateczne ustalenie wysokości tego zobowiązania następuje bowiem dopiero po zakończeniu roku obrotowego. Wtedy, po wzięciu pod uwagę wszystkich zdarzeń. Takich, które miały miejsce w trakcie roku podatkowego. Ponadto miały wpływ na osiągnięty przez spółkę zysk (lub stratę). Możliwe jest dokładne określenie podstawy opodatkowania, od której wspólnicy będą musieli zapłacić podatek.
Mając na uwadze tak zarysowany stan faktyczny, może pojawić się zasadne pytanie. Mianowicie – jak potraktować zmianę udziałów wspólnika w spółce w trakcie roku? Na przykład spowodowaną zbyciem części udziałów lub ich nabyciem od drugiego wspólnika. Zmiana ta spowoduje przecież (zgodnie z zacytowanym wyżej przepisem) zmianę przychodów. Co za tym idzie, także zmianę ostatecznej wysokości zobowiązania podatkowego. Jak w związku z tym działać? Jak w tych warunkach poprawnie rozliczyć PIT?
Jak rozliczyć PIT po zmianie udziałów wspólnika w spółce w trakcie trwającego roku podatkowego?
Kolejne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, które wspólnik uiści już po zmianie swoich udziałów w spółce, powinny być w wysokości wynikającej ze zmiany proporcji udziałów.
Również w zeznaniu podatkowym za rozpatrywany rok obrotowy, w którym nastąpiła zmiana udziałów. Wspólnik powinien ustalić podstawę opodatkowania według nowej proporcji udziałów. A więc po zmianie mającej miejsce w trakcie roku podatkowego. Na poprawność takiego działania wskazuje między innymi wyrok NSA z dnia 08.06.2016 r. Sygn. akt: II FSK 1407/14.
Jak natomiast podejść do zaliczek uiszczonych przed zmianą struktury udziałów wspólników w spółce?
Zmiana udziałów w spółce w trakcie trwającego roku podatkowego a wcześniej odprowadzone zaliczki na podatek
Agnieszka Sobiech wprost wskazuje. „Zmiany zasad podziału zysku spółki osobowej w trakcie roku podatkowego”. Dor.Podat. 2016, nr 12, s. 71-73.
Zmiana udziału w zysku wspólnika w trakcie trwającego roku podatkowego nie spowoduje, że dotychczasowe zaliczki były odprowadzane w nieprawidłowej wysokości.
W takim samym tonie wypowiedział się między innymi NSA w wyroku z dnia 24.06.2016 r. Sygn. akt: II FSK 1552/14. Mówiąc, że:
„Jeśli podatnik odprowadzał zaliczki, obliczone na podstawie obowiązującej w danym momencie proporcji, uznać należy, że zaliczkę uiścił w terminie i we właściwej wysokości. Nie ma podstaw, aby wskutek późniejszych zdarzeń (przyjęcia ostatecznej proporcji) uznać z mocą wsteczną, że zaliczki, które w dniu odprowadzania były obliczone i uiszczone prawidłowo, uznać za opłacone nie w pełnej wysokości”.
To z kolei oznacza, że nawet jeżeli na koniec roku podatkowego okaże się, że zaliczki, które były wpłacone przed zmianą udziałów, były zbyt małe. Po stronie podatnika nie będzie mogło być mowy o jakiejś zaległości podatkowej czy odsetkach. Także konieczności dokonywania korekt.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego
Tezę tę powtarza również przytoczony już wyrok NSA z 08.06.2016 r. (sygn. akt: II FSK 1407/14).
„Należy zatem przyjąć […], że zmiany w umowie spółki osobowej, dotyczące zmiany udziałów wspólników w dochodach i stratach spółki, obowiązują od momentu wyrażenia przez wszystkich wspólników spółki zgody na dokonanie określonych zmian i wywołują one skutki na przyszłość, co oznacza, że przychody osiągnięte po tym dniu, jak również ponoszone koszty, powinny być rozliczone przez wspólników według nowych proporcji. Jednocześnie zmiany te nie mogą stanowić podstawy do określenia za wcześniejsze okresy, w których zaliczki były regulowane zgodnie z obowiązującą w tym okresie proporcją, odsetek za ich nieterminowe regulowanie […]”.
Oczywiście po zakończeniu roku podatkowego. Także po ustaleniu dokładnej wysokości zobowiązania podatkowego. I to według proporcji udziałów po zmianie – może się okazać, że:
- Dla wspólnika powstanie nadpłata. Stanie się tak, gdy jego udział w spółce w trakcie roku się zmniejszył.
- Wspólnik będzie musiał dopłacić podatek. Kiedy jego udział w spółce w trakcie roku się zwiększył.
Zmiana udziałów wspólnika - możesz liczyć na wsparcie
Jeżeli jesteś wspólnikiem spółki osobowej i na myśl o skompilowanych rozliczeniach podatku PIT. Szczególnie za rok, w którym zmieniała się liczba Twoich udziałów w tej spółce. Ułatw sobie cały proces! Skorzystaj z dedykowanego oprogramowania dla firm i biur: SKP® Formsoft.
SKP® Formsoft zawiera kompleksowe funkcje do prowadzenia KPiR. Dużym wsparciem moze okazać się również nielimitowana pomoc konsultantów BOK. Skorzystaj również z rekomendowanego programu do rozliczania podatków PIT Format wraz z należnymi ulgami i odliczeniami. Program daje możliwość wyboru drogi sporządzenia rocznego zeznania podatkowego. Aktywne deklaracje oraz kreator prowadzący „krok po kroku”.
Pobierz darmowy Program PIT Format i wyślij swój PIT za 2023 przez Internet >>
Autor:
Marek Przybylski
Specjalista ds. rachunkowości i finansów
Publikacja: 03.04.2024 r.
Czy ten artykuł był pomocny?
00
Niniejsze materiały zawierają poglądy autorów i nie stanowią czynności doradztwa księgowego i
podatkowego.
Formsoft spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji
podejmowanych
na postawie informacji zawartych w materiałach publikowanych na naszej stronie.
W tych kwestiach należy zasięgnąć informacji u doradcy podatkowego, w oddziale ZUS,
bądź w Krajowej Informacji Podatkowej.
Powrót 
