To kolejny odcinek instruktażowy z cyklu #AKADEMIASKP® stworzonego specjalnie dla użytkowników programów do małej księgowości:…
PIT Kasowy w programie księgowym SKP® Formsoft Powrót
2025-01-20
PIT Kasowy umożliwia płacenie podatku dochodowego dopiero w momencie otrzymania od kontrahenta zapłaty za wystawioną fakturę.
Aby w programie SKP® Formsoft prowadzić rozliczenia PIT metodą kasową należy oznaczyć stosowanie tej metody. W tym celu należy zaznaczyć „Stosuj metodę kasową rozliczenia” w punkcie Firma – Popraw:
lub Opcjach modułu Podatek – Sposób liczenia podatku, w przypadku Księgi podatkowej:
A w Ryczałcie w zakładce Ewidencja przychodów > Opcje > Sposób liczenia podatku w tej Firmie:
Jest to pierwszy rok stosowania tej metody. W kolejnych latach konieczne będzie określenie roku stosowania wybranej metody, by program właściwie ujął dokument w księdze czy ewidencji.
Przychody w kasowym PIT
W metodzie kasowej za datę powstania przychodu uważa się dzień otrzymania zapłaty (w całości lub w części). Data powstania przychodu nie może być jednak późniejsza, niż dzień upływu dwóch lat licząc od daty wystawienia faktury albo dzień likwidacji działalności gospodarczej.
Należy mieć też na uwadze, że przychodem będą również otrzymane zaliczki, będą więc one ujmowane w dacie przedpłaty. Zatem wcześniej niż w przypadku metody memoriałowej, gdzie liczył się moment wystawienia faktury końcowej.
PIT Kasowy - Pamiętaj o wyjątkach
Nie wszystkie jednak sprzedaże będą rozliczane kasowo. Kasowo ujmiemy tylko transakcje, które:
- są udokumentowane fakturami wystawionymi po 01.01.2025 r.
Dowody wewnętrze, księgowe, noty – dalej ujmować będziemy w dacie ich wystawienia.
- stroną transakcji jest inny przedsiębiorca w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców
Jako wyróżnik będzie dla programu prawidłowo wpisany numer identyfikacji podatkowej NIP. Dokument, którego kontrahent będzie miał pusty NIP lub będzie wpisane słowo „brak” będzie automatycznie traktowany memoriałowo.
- nie będą wystawione na rzecz podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4
Przy czym wielkość udziałów i praw w podmiocie powiązanym wynosi co najmniej 5%. Trzeba mieć tu na uwadze, iż jest to znacznie mniej niż wielkości wymienione w definicji znaczącego wpływu zawartej w ustawie o PIT, które wynoszą 25%.
Dokumenty zaksięgowane na kontrahenta z oznaczeniem w jego kartotece: „Kontrahent powiązany” automatycznie ujmowane będą, jak dotychczas memoriałowo.
- nie dotyczą przychodów ze sprzedaży środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ujętych w ewidencji środków trwałych, oraz wartości niematerialnych i prawnych. Ale uwaga! Przychodem ze sprzedaży środków trwałych w rozumieniu PIT kasowego nie będą także przychody, gdy wartość zakupu sprzedawanego majątku nie przekracza kwoty 1500 zł.
- nie dotyczą przychodów wynikających z transakcji, której stroną jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium, lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
Wszystkie te wyjątki będą traktowane memoriałowo. Do oznaczenie tego typu sytuacji służy opcja dostępne w oknie księgowania „Ujmij memoriałowo w księdze/w ewidencji”:
Opcję tę powinno się zaznaczyć także w sytuacji podmiotów mających NIP, a nie uznawanych za przedsiębiorców. Są nimi np.: spółki cywilne, wspólnoty mieszkaniowe, część podmiotów leczniczych, osoby prowadzące nierejestrowaną działalność gospodarczą.
Ewidencja faktur sprzedaży podlegającym PIT kasowemu
Przedsiębiorcy stosujący metodę kasową mają obowiązek prowadzić ewidencję faktur dokumentującą przychody rozliczane tą metodą za dany rok podatkowy. Elementami obowiązkowymi ewidencji są: data wystawienia faktury oraz jej numer, kwota należności z niej wynikająca i data jej uregulowania. Przedsiębiorstwo w spadku, nie zakłada nowej ewidencji, ale kontynuuje jej prowadzenie do końca roku podatkowego.
Ewidencja ta dostępna jest w programie SKP® Formsoft w Dzienniku Zapisów. Tam w Opcjach wybieramy: Ewidencja sprzedaży do celów kasowego PIT. Tworzona jest ona automatycznie na podstawie wpisów. Widoczne są tam wyłącznie faktury, dla których podatek dochodowy zostanie rozliczony metodą kasową.
Zawiera ona dane takie jak:
- dane kontrahenta,
- numer faktury,
- data wystawienia,
- wartości brutto dokumentu,
- status w zakresie opłacenia faktury,
- kwotę pozostałą do wpłaty,
- dane o wpłatach do dokumentu: data, kwota i konto zapłatowe.
Wygenerowaną ewidencje można wydrukować lub pobrać w formie pliku pdf. Sporządzona jest ona w ujęciu rocznym, bo tak mówi ustawa. Jeżeli zaszłaby potrzeba wygenerowania zestawienia faktur wystawionych w danym miesiącu, można skorzystać z opcji:
Wydatki w kasowym PIT
Podatnik, który wybrał kasowy PIT, uznaje wydatki za koszty uzyskania przychodu dokonane w roku podatkowym, w którym zostało uregulowane zobowiązanie. Nie wcześniej jednak niż w dacie poniesienia kosztu (czyli wystawienia faktury). Dotyczy to transakcji z przedsiębiorcami.
Kasowe rozliczenie kosztów nie dotyczy odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także niezamortyzowanej wartości ujmowanej jako koszt w momencie sprzedaży lub likwidacji środka trwałego. Memoriałowe ujęcie dotyczy więc także faktur dokumentujących sam zakup środków trwałych. Wszystkie wystawiane w programie dowody księgowe zaksięgowane z programu, np. z modułu Biuro, Środki Trwałe, Płace (lista płac) – z automatu otrzymają oznaczenie „ujmij memoriałowo”.
Natomiast w odróżnieniu od przychodów, zakupy od podmiotów powiązanych będą już ujmowane kasowo.
Ważne!
W przypadku wydatków nie ma daty granicznej pozwalającej na ich rozliczenie, mimo braku zapłaty, jak to ma miejsce w przypadku przychodów. Natomiast będą one kosztami podatkowymi w ostatnim okresie rozliczeniowym przed likwidacją działalności gospodarczej albo zmianą formy opodatkowania. Nie ma tu również wyjątku dla faktur wystawionych przez kontrahenta powiązanego, takie również mogą być rozliczane kasowo.
Kasowy PIT a zawieszenie działalności i składka zdrowotna
Co w sytuacji, gdy zgłosiliśmy się do kasowego PIT przez część roku, ale potem zawiesiliśmy prowadzenie swojej działalności i w tym okresie otrzymaliśmy zapłatę za fakturę, którą wystawiliśmy przed zawieszeniem? W takiej sytuacji, pomimo zawieszenia musimy wykazać ten przychód w księdze/ewidencji przychodu w okresie zawieszenia.
Podobnie będziemy musieli postąpić w przypadku, gdy to my zapłacimy za wydatek w okresie zawieszenia. Takie przychody i koszty będziemy musieli też uwzględnić w podstawie składki zdrowotnej. Natomiast pozostałe przychody i koszty dotyczące okresu zawieszenia, jak dotychczas nie będą brane w wyliczeniach składki zdrowotnej, bez względu czy zostały zapłacone, czy nie.
Rozliczenie zapłat
Warunkiem niezbędnym do poprawnego rozliczenia sprzedaży w zakresie podatku dochodowego rozliczonego kasowo jest prowadzenie kontroli zapłat. Chcesz wiedzieć, jak ją prowadzić w programie SKP® Formsoft? Zapoznaj się z poradą.
Dodawana wpłata nie może być też wcześniejsza, niż data sprzedaży wskazana na dokumencie. Jeżeli więc otrzymaliśmy płatność zanim wystawiliśmy fakturę, w rozliczeniu jej należy wpisać datę zgodną z datą wystawienia.
Ujęcie faktur w Podatkowej księdze przychodów i rozchodów / Ewidencji przychodu
Faktury rozliczone metodą kasową widoczne są w KPiR dopiero po uzupełnieniu informacji o zapłacie, gdzie:
- Wartością przychodu – jest kwota netto dokonanej wpłaty wyliczana metodą „w stu”.
- Nr dowodu księgowego – numeru dokumentu pierwotnego.
- Datą powstania przychodu – data otrzymania zapłaty.
W przypadku Użytkowników korzystających ze zwolnienia z VAT oraz wydatków, nie dających prawa do odliczenia VAT zaksięgowana zostanie zawsze pełna kwota dokonanej wpłaty.
Jeżeli na fakturze zastosowana została więcej niż jedna stawka ryczałtu lub użyto konto na dwie kolumny księgi, wpłata jest rozliczana proporcjonalnie do wartości przychodu w danej stawce/kolumny w wartości całości przychodu.
Np. mamy zaksięgowany dokument na stawkę 3% i 5,5% w jednym księgowaniu:
I otrzymaliśmy wpłatę na kwotę 400 zł.
Do Ewidencji ryczałtu pozycja trafi w rozbiciu kwoty 139,37 zł i 185,83 zł.
Wyliczenie kwot przychodu w poszczególnych stawkach dla wpłaty jest przeprowadzane następująco:
wpłata 400 zł:
- Udział wartości netto przychodu przy stawce 3% w wartości brutto faktury: 400/861.
- Kwota wpłaty przypadająca na przychód w stawce 3% = 400/861 * 400 zł = 185,83 zł.
- Udział wartości netto przychodu przy stawce 5,5% w wartości brutto faktury: 300/861.
- Kwota wpłaty przypadająca na przychód w stawce 5,5% = 300/861 * 400 zł = 139,37 zł.
Autor:
Ewelina Mandziuk
Specjalista ds.finansów
Publikacja: 27.01.2025 r.
Czy ten artykuł był pomocny?
00
Niniejsze materiały zawierają poglądy autorów i nie stanowią czynności doradztwa księgowego i
podatkowego.
Formsoft spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji
podejmowanych
na postawie informacji zawartych w materiałach publikowanych na naszej stronie.
W tych kwestiach należy zasięgnąć informacji u doradcy podatkowego, w oddziale ZUS,
bądź w Krajowej Informacji Podatkowej.
Powrót 
