Jako przedsiębiorca, zgodnie z ustawą o VAT, co do zasady, masz obowiązek rejestracji i rozliczania…
Zwolnienie z podatku VAT – dla kogo jest możliwe? Powrót
2023-11-09
VAT, czyli podatek od towarów i usług jest podatkiem pośrednim, obrotowym płaconym od wartości dodanej. Podatek ten pojawia się tak naprawdę na każdym etapie obrotu. Opodatkowaniu VAT podlegają sprzedaż towarów oraz usług na terytorium kraju, eksport i import towarów, a także wewnątrzwspólnotowe nabycie i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Każdy przedsiębiorca, co do zasady posiada obowiązek rejestracji oraz rozliczania podatku od towarów i usług. Dla niektórych grup podatników przewidziano jednak zwolnienia, z których z pewnością warto skorzystać prowadząc swoją firmę.
Podatnik VAT
Podatników podatku od towarów i usług możemy podzielić na dwie grupy – czynni i zwolnieni. Pierwsi z nich to tacy, którzy opłacają ten podatek natomiast drudzy to tacy, którzy korzystają z jednego z dwóch rodzajów zwolnień przewidzianych przez ustawodawcę. Istnieje również pojęcie podatników VAT-UE, czyli tych którzy dokonują transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Ile wynosi VAT?
VAT opłacany jest według odpowiednich stawek, z góry ustalonych przez ustawę dla poszczególnych grup towarów czy usług. Podstawową stawką jest 23% stosowane dla większości produktów i usług.
Jedną z preferencyjnych stawek jest stawka 8%, która dotyczy np. usług związanych ze sportem, kulturą czy rekreacją bądź budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Kolejną obniżoną stawką jest 5% i dotyczy np. pieczywa, nabiału, książek czy e-booków.
Ostatnia stawka preferencyjna to 0% i możemy się z nią spotkać przy eksporcie towarów bądź przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów.
Ważne!
W załącznikach do ustawy o podatku od towarów i usług można znaleźć dokładne wykazy towarów i usług objętych obniżonymi stawkami.
Obowiązki czynnych i zwolnionych podatników VAT
Jednym z najważniejszych obowiązków podatników VAT jest wystawianie faktur sprzedaży z odpowiednią stawką podatku oraz składanie w ustawowym terminie deklaracji JPK.
Dodatkowo ważne jest prowadzenie rejestrów dotyczących zakupów i sprzedaży. Czynni podatnicy mają również prawo do pomniejszenie swojego VAT ze sprzedaży (VAT należnego) o VAT z zakupów (VAT naliczony), co w konsekwencji może powodować odprowadzenie niższej kwoty podatku do urzędu skarbowego bądź zwrot podatku VAT.
Podatnicy zwolnieni mają obowiązek wystawiania faktur sprzedaży ze stawką „ZW” oraz wskazaniem odpowiedniej podstawy do zwolnienia z podatku. Warto wspomnieć, że posiadają oni również prawo do dobrowolnej rejestracji do VATu.
Czynni podatnicy VAT mogą składać pliki JPK miesięcznie bądź kwartalnie, o ile spełnią określone w ustawie warunki.
Podatnicy VAT-UE mają dodatkowo obowiązek składania w wersji elektronicznej informacji podsumowujących VAT-UE w okresach miesięcznych.
W tym momencie warto wspomnieć, że podatnicy zwolnieni z VAT muszą pamiętać o ewentualnym złożeniu deklaracji VAT-8, jeśli są zarejestrowani jako podatnicy VAT UE i dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (po przekroczeniu w poprzednim roku wartości 50 000 zł) bądź deklaracji VAT-9M, jeśli dokonują np. importu usług.
Zwolnienie podmiotowe z VAT
Pierwszym rodzajem zwolnienia z podatku od towarów i usług jest zwolnienie podmiotowe. Dotyczy ono przedsiębiorców, których przychody nie przekraczają za poprzedni rok 200.000 zł.
Podatnicy, którzy rozpoczynają swoją działalność w trakcie roku również posiadają możliwość skorzystania z tego zwolnienia. Ich limit jest jednak liczony proporcjonalnie do okresu sprzedaży. Przy tym rodzaju zwolnienia warto zwrócić uwagę na usługi i towary wymienione w ustawie, jako te podlegające obowiązkowo pod VAT. Co to oznacza? Nawet jeśli spełniamy warunek limitu przychodów, a dokonujemy sprzedaży któregoś z towarów bądź usług wymienionych w ustawie to nie możemy korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Wśród takich usług i towarów wymienić można między innymi usługi prawnicze, doradcze czy jubilerskie oraz sprzedaż preparatów kosmetycznych i toaletowych, komputerów, wyrobów elektronicznych czy optycznych.
Po przekroczeniu limitu sprzedaży podatnik ma obowiązek rejestracji do VAT na druku VAT-R i automatycznie traci prawo do korzystania ze zwolnienia. Rejestracji należy dokonać przed dniem utraty prawa do zwolnienia, czyli przekroczenia limitu 200.000 zł.
Zwolnienie przedmiotowe z VAT
Kolejnym rodzajem zwolnienia, z jakiego mogą skorzystać podatnicy jest zwolnienie przedmiotowe. Dotyczy ono przedsiębiorców niezależnie od wysokości ich przychodu, czyli zupełnie inaczej niż w przypadku zwolnienia podmiotowego.
Taki rodzaj zwolnienia z VAT dotyczy jednak tylko wybranych grup podatników, którzy wymieni zostali w art. 43 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Wśród nich wymienić można usługi w zakresie opieki medycznej, usługi nauczania języków obcych czy usługi finansowe.
Podsumowanie
Zwolnienie z VAT jest możliwe w dwóch przypadkach, kiedy nie przekraczamy limitu 200.000 zł i dodatkowo nie sprzedajemy towarów bądź usług obowiązkowo podlegających pod VAT, a także jeśli zakres naszej działalności jest wymieniony w art. 43. ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
W sytuacji, kiedy korzystamy ze zwolnienia z VAT warto pamiętać o innych obowiązkach, jakie mogą na nas ciążyć takich jak ewentualna rejestracja do VAT unijnego i obowiązek wysyłki deklaracji związanych z transakcjami unijnymi.
Autor:
Katarzyna Gawron
Specjalista ds. księgowości i podatków
Publikacja: 09.11.2023 r.
Czy ten artykuł był pomocny?
00
Niniejsze materiały zawierają poglądy autorów i nie stanowią czynności doradztwa księgowego i
podatkowego.
Formsoft spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji
podejmowanych
na postawie informacji zawartych w materiałach publikowanych na naszej stronie.
W tych kwestiach należy zasięgnąć informacji u doradcy podatkowego, w oddziale ZUS,
bądź w Krajowej Informacji Podatkowej.
Powrót 
